تبادل لینک هوشمند
احکام مربوط به آن حضرت به مناسبت در باب‌های صلات و اطعمه و اشربه آمده است.
مشخصات
حسین بن علی، امام سوم از امامان دوازده گانه شیعه امامیه و یکی از چهارده معصوم می‌باشد. به اتفاق همه منابع، نام و نسب او حسین بن علی بن ابی‌طالب بن عبدالمطلب بن هاشم است. جد مادری‌اش پیامبر اکرم (صلی اللّه علیه و آله و سلم)، پدرش امیرمؤمنان علی (علیه‌السلام) و مادرش فاطمه (سلام‌اللّه‌علیها) دختر رسول خداست. [۱] [۲] [۳]
نام‌گذاری
پیامبر او را به نام پسر دوم هارون، شَبیر، حسین نامید. [۴] [۵] [۶] [۷] [۸] [۹] [۱۰] بنابر برخی روایات، امام علی دوست داشت که او را حرب بنامد، اما در نام‌گذاری بر پیامبر پیشی نگرفت. [۱۱] [۱۲] [۱۳] بنابر روایات دیگر، نخست امام به نام عمویش، جعفر طیار ــکه در آن زمان هنوز در حبشه بودــ جعفر نامیده شده بود، اما پیامبر نام او را به حسین تغییر داد. [۱۴] [۱۵] [۱۶] [۱۷] اما بنابر روایات شیعی، پیامبر بدواً و پیش از آنکه نامی برای او انتخاب شود نام حسین را به امر خدا بر آن حضرت نهاد. [۱۸] [۱۹] [۲۰] (برای نقد محتوایی روایات دیگر به باقر شریف قرشی رجوع کنید [۲۱] در برخی روایات تأکید شده است که نام‌های حسن و حسین از اسامی بهشتی بوده و پیش از اسلام سابقه نداشته‌اند. [۲۲] [۲۳]
کنیه
کنیه امام حسین در تمام منابع ابوعبداللّه ذکر شده، [۲۴] [۲۵] [۲۶] [۲۷] اما خصیبی [۲۸] کنیه‌اش را نزد خاصه ابوعلی دانسته است.
القاب
به امام حسین (علیه‌السلام) القاب فراوانی نسبت داده شده که بسیاری از آنها با القاب برادرش، امام حسن (علیه‌السلام)، مشترک است. از القاب خاص امام، زکی، طیب، وفیّ، سید، مبارک، [۲۹] [۳۰] نافع، الدلیل علی ذات‌اللّه، [۳۱] رشید، و التابع لمرضاةاللّه [۳۲] بوده است. [۳۳] ابن طلحه شافعی [۳۴] لقب زکی را مشهورتر از دیگر القاب و لقب سید شباب أهل‌الجنه را مهم‌ترین آنها دانسته است. در پاره‌ای از احادیث امامان شیعه نیز امام حسین (علیه‌السلام) با لقب شهید یا سیدالشهداء خوانده شده است. [۳۵] [۳۶] [۳۷] [۳۸] در برخی متون ادبی و تاریخیِ متعلق به سده‌های چهارم به بعد برای امام حسین لقب امیرالمؤمنین نیز یاد شده است، [۳۹] [۴۰] [۴۱] [۴۲] [۴۳] [۴۴] [۴۵] [۴۶] [۴۷] [۴۸] [۴۹] که با توجه به این‌که آن حضرت هیچگاه خلافت ظاهری نیافت، در خور توجه است.
ولادت
در این‌که زادگاه امام حسین (علیه‌السلام) مدینه است، اختلافی نیست. [۵۰] [۵۱] سال تولد او را نیز سال سوم، [۵۲] [۵۳] [۵۴] چهارم، [۵۵] [۵۶] [۵۷] [۵۸] [۵۹] [۶۰] [۶۱] پنجم [۶۲] و ششم هجری [۶۳] [۶۴] ذکر کرده‌اند. روز ولادت وی، بنابر قول مشهور، سوم شعبان بوده است، [۶۵] اما برخی، زادروز امام را آخر ربیع‌الاول، [۶۶] پنجم ماه شعبان [۶۷] [۶۸] [۶۹] یا یکی از نخستین شبهای ماه شعبان [۷۰] [۷۱] [۷۲] [۷۳] نوشته‌اند. بنابه روایتی، امام در غروب پنج‌شنبه متولد شد. [۷۴] [۷۵] (برای اقوال مختلف درباره روز و ماه و سال تولد امام به این منبع رجوع کنید [۷۶]) فاصله تولد امام حسین و امام حسن را شش ماه و ده روز، [۷۷] [۷۸] ده ماه و بیست و دو روز [۷۹] و یک سال و ده ماه [۸۰] [۸۱] [۸۲] گزارش کرده‌اند.
پس از تولد، پیامبر همان آدابی را برای او به جا آورد که درباره حسن بن علی انجام داده بود، مانند گفتن اذان و اقامه در گوش نوزاد و عقیقه کردن. به نوشته ابن سعد، طبقات الکبری، [۸۳] امّ فضل (همسر عباس بن عبدالمطلب)، به امر پیامبر، دایگی امام را برعهده گرفت و بدین ترتیب امام برادر رضاعی قُثم بن عباس، که او نیز شیرخواره بود، گردید. [۸۴] [۸۵] [۸۶] [۸۷] [۸۸] (رجوع کنید به کشف الغمه که این موضوع را به امام حسین (علیه‌السلام) نسبت داده‌اند. [۸۹]) اما کلینی [۹۰] روایاتی نقل کرده است که بنابر آنها امام حسین (علیه‌السلام) از هیچ زنی، حتی مادرش فاطمه زهرا علیهاالسلام، شیر نخورد.
شهادت
امام حسین (علیه‌السلام) در دهم محرّمِ (روز عاشورا ) سال ۶۱ هجری در سرزمین نینوا ( کربلا ) در عراق به شهادت رسید. [۹۱] [۹۲] [۹۳] [۹۴] [۹۵] (رجوع کنید به طبری که بنابر روایتی شهادت امام را در ماه صفر دانسته است [۹۶])(همچنین رجوع کنید به تاریخ الآئمه که سال شهادت را شصتم هجری ذکر کرده است [۹۷]).
روز شهادت امام را جمعه، [۹۸] [۹۹] [۱۰۰] [۱۰۱] شنبه، [۱۰۲] [۱۰۳] [۱۰۴] یکشنبه [۱۰۵] و دوشنبه [۱۰۶] [۱۰۷] گزارش کرده [۱۰۸] و در این میان روز جمعه را قول صحیح و مشهور شمرده‌اند. [۱۰۹] [۱۱۰] ابوالفرج اصفهانی [۱۱۱] قول شهادت امام در روز دوشنبه را قولی شایع میان مردم دانسته و آن را از نظر محاسبات تقویمی مردود شمرده است. [۱۱۲]
سن امام را به هنگام شهادت ۵۶ سال و پنج ماه، [۱۱۳] [۱۱۴] [۱۱۵] [۱۱۶] [۱۱۷] [۱۱۸] [۱۱۹] [۱۲۰] [۱۲۱] [۱۲۲] و ۵۸ سال [۱۲۳] [۱۲۴] [۱۲۵] [۱۲۶] [۱۲۷] [۱۲۸] ذکر کرده‌اند. (برای اقوال گوناگون درباره سن امام به هنگام شهادت و روز و ماه و سال آن به این منبع رجوع کنید رجوع کنید [۱۲۹]).
حوادث قبل از امامت
← در زمان حیات پیامبر
ابن سعد [۱۳۰] امام حسین (علیه‌السلام) را در زمره واپسین طبقه (طبقه پنجم) از اصحاب رسول خدا صلی‌اللّه‌علیه‌وآله‌وسلم ــکه به هنگام وفات آن حضرت خردسال بودند و در هیچ جنگی او را همراهی نکردندــ یاد کرده است. قریب به هفت سال از زندگانی امام در زمان حیات پیامبر گذشت. [۱۳۱] [۱۳۲] پیامبر او و برادرش را بسیار گرامی می‌داشت، چنان‌که آن دو را بر سینه خود می‌نشاند و در همان حال با مردم سخن می‌گفت [۱۳۳] و گاهی آن دو را بر دوش خود می‌نهاد، [۱۳۴] [۱۳۵] بنا به نقلی، روزی پیامبر بر بالای منبر سخنرانی می‌کرد و چون آن دو را دید از منبر پایین آمد و ایشان را در آغوش گرفت. [۱۳۶] [۱۳۷] [۱۳۸] اما مهم‌ترین رخداد دوران کودکی امام، شرکت در مباهله و معرفی او و برادرش به عنوان مصداق «ابناءَنا» [۱۳۹] (برای بیان امام رضا (علیه‌السلام) درباره این آیه به این منبع رجوع کنید [۱۴۰]) بود. [۱۴۱] [۱۴۲] [۱۴۳] [۱۴۴]
← در زمان عمر بن خطاب
بنا به گزارشی، امام حسین (علیه‌السلام) در کودکی به خلیفه دوم، که بر منبر پیامبر نشسته بود، اعتراض کرد و خلیفه نیز خطبه خود را نیمه‌کاره رها کرد و از منبر به زیر آمد. [۱۴۵] همچنین روایت شده است که خلیفه دوم سهم بیت‌المال امام حسن و امام حسین (علیهما‌السلام) را، به سبب قرابت آنان با رسول خدا، همانند سهم حضرت علی (علیه‌السلام) و اهل بدر قرار داده بود. [۱۴۶] در برخی منابع تاریخی از حضور امام حسین (علیه‌السلام) به اتفاق برادرش در فتح طبرستان به سال ۲۹ هجری یاد شده است [۱۴۷] [۱۴۸] [۱۴۹]
← در زمان عثمان
در زمان خلافت عثمان، امام حسین به هنگام تبعید ابوذر به ربذه، در کنار پدر و برادرش امام حسن او را مشایعت کرد. [۱۵۰] [۱۵۱](برای سخن وی خطاب به ابوذر به این منبع رجوع کنید [۱۵۲]) به روایتی، در شورش برضد عثمان، امام حسین، به توصیه امام علی، همراه با برادرش کوشید عثمان را از خطر محفوظ دارد [۱۵۳] و به نقلی، در این واقعه مجروح شد [۱۵۴] [۱۵۵] [۱۵۶] [۱۵۷]
← در زمان خلافت حضرت علی
امام حسین در جنگ‌های دوره خلافت امام‌علی نیز حضور داشت [۱۵۸] [۱۵۹] [۱۶۰] [۱۶۱] [۱۶۲] [۱۶۳] و در جنگ صِفّین خطبه‌ای در تحریض به جهاد خواند. [۱۶۴] همچنین امام علی، امام حسین را پس از امام حسن علیهم‌السلام متولی صدقات ( موقوفات ) خود قرار داد. [۱۶۵] [۱۶۶] به نقلی، امام حسین به هنگام شهادت پدر، برای انجام دادن مأموریتی که علی (علیه‌السلام) به او داده بود، در مدائن بود و با نامه امام حسن (علیه‌السلام) از موضوع آگاه شد. [۱۶۷] [۱۶۸] امام حسین در مراسم تجهیز و خاک‌سپاری پدر حاضر بود. [۱۶۹] [۱۷۰] [۱۷۱] [۱۷۲] [۱۷۳]
← در زمان امامت امام حسن
در دوره امامت امام حسن (علیه‌السلام)، که حدود ده سال به طول انجامید، [۱۷۴] [۱۷۵] [۱۷۶] امام حسین همراه و همگام برادر بود. با این‌که طبق برخی منابع تاریخی، امام حسین با واگذاری خلافت به معاویه مخالف بود [۱۷۷] [۱۷۸] [۱۷۹] و حتی پس از صلح امام حسن، با معاویه بیعت نکرد، [۱۸۰] پس از وقوع صلح به این مصالحه ملتزم بود. حتی وقتی برخی شیعیان از او تقاضا کردند پیمان را بشکند و با معاویه بجنگد، به آنان امر کرد که تا زمان مرگ معاویه منتظر بمانند. [۱۸۱] ابن سعد [۱۸۲] از امام باقر (علیه‌السلام) روایت کرده که امام حسن و امام حسین، در نماز به مروان ــکه منصوب از جانب معاویه بودــ اقتدا می‌کردند و حال آنکه حسین بن علی با وی برخوردهای تند داشت؛ ضمن آنکه، تقیه‌ای هم در کار نبود. اما این روایت با شمار زیادی حدیث در منابع شیعه که از اقتدا به غیر معتقدان به عقاید صحیح و نیز اقتدا به شخص فاسق نهی کرده‌است، سازگار نیست. [۱۸۳] مواجهه قاطع و صریح امام با مروان به هنگام اهانت به مادرش فاطمه سلام‌اللّه‌علیهاسلام نیز گزارش شده است. [۱۸۴] همچنان که در برابر سبّ امام علی (علیه‌السلام) از سوی امویان، به‌شدت واکنش نشان می‌داد [۱۸۵] [۱۸۶] (برای گزارش برخورد متفاوت امام حسن (علیه‌السلام) به این منابع رجوع کنید. [۱۸۷] [۱۸۸] [۱۸۹] )در کل، گزارش منابع نشان می‌دهد که امام حسین در زمان امامتِ امام حسن آشکارتر از برادر در برابر بنی‌امیه موضع می‌گرفت و علنآ با آنان مخالفت می‌کرد. [۱۹۰] با این حال، به‌رغم برخی اختلاف‌های ظاهری در رفتار امام حسن و امام حسین (علیهما‌السلام)، [۱۹۱] [۱۹۲] غیر از توضیحی که از منظر عقیده امامتِ منصوص مطرح می‌شود، از نظر تحلیل تاریخی نیز وحدت رویه کلی آن دو قابل اثبات است (نمونه‌ای از این هماهنگی در مراسم خاک‌سپاری امام حسن گزارش شده است. [۱۹۳]).
امامت
امام حسین پس از شهادت امام حسن (علیه‌السلام)، با وجود افرادی که به سن از وی بزرگ‌تر بودند، شریف‌ترین فرد از خاندان هاشم به شمار می‌رفت که از احترام خاص ابن عباس به وی سخن گفته است [۱۹۴] [۱۹۵] و در امور خویش با او مشورت می‌کردند و نظر او را بر رأی دیگران ترجیح می‌دادند.. [۱۹۶]
← در دوران خلافت معاویه
پس از وفات امام حسن (علیه‌السلام)، مردم کوفه برای قیام برضد معاویه به امام حسین (علیه‌السلام) نامه نوشتند، اما امام ضمن آنکه مشروعیت حکومت معاویه بر مسلمانان را رد کرد و بر جهاد با ظالمان تأکید نمود، از قیام دوری گزید و آن را به پس از مرگ معاویه موکول کرد. [۱۹۷] [۱۹۸] [۱۹۹] معاویه نیز از قیام امام بیم داشت و پس از شهادت امام حسن از امام خواست که از قیام بپرهیزد و امام پایبندی خود را به عهدنامه صلح به وی یادآوری کرد. [۲۰۰] [۲۰۱] معاویه نیز به تعهد مالی سالیانه خود ادامه داد. [۲۰۲]
معاویه خود به‌خوبی از میزان نفوذ امام حسین (علیه‌السلام) در مدینه آگاه بود، چنان‌که به فردی از قریش گفته بود هرگاه حلقه‌ای از جمعیت در مسجدالنبی دیدی که سخن هزلی در آن نیست، آن حلقه حسین است. [۲۰۳] زمانی که معاویه برای یزید بیعت می‌گرفت، امام از معدود کسانی بود که بیعت با یزید را نپذیرفت و در خطابه‌ای قاطع معاویه را محکوم کرد [۲۰۴] [۲۰۵] [۲۰۶] [۲۰۷] [۲۰۸] و، برخلاف دیگر افراد بنی هاشم، هدیه معاویه را نیز قبول نکرد. [۲۰۹] معاویه نیز، با توجه به جایگاه امام، به یزید توصیه کرده بود که با امام مدارا کند و در صدد بیعت گرفتن از امام نباشد. [۲۱۰] [۲۱۱] [۲۱۲] [۲۱۳]
شمایل
در بیش‌تر منابع حدیثی و تاریخی و رجالیِ کهن از شباهت حسین بن علی به پیامبر اکرم سخن گفته شده [۲۱۴] [۲۱۵] [۲۱۶] [۲۱۷] [۲۱۸] [۲۱۹] و در یک روایت، امام حسین شبیه‌ترین فرد به پیامبر وصف شده است. [۲۲۰] [۲۲۱] [۲۲۲] بنابر روایتی دیگر از امام علی، آن حضرت فرزندش حسین را شبیه‌ترین فرد به خود از نظر خُلق و خو و رفتار، دانسته است. [۲۲۳] [۲۲۴]
امام حسین (علیه‌السلام) سپید چهره بود. [۲۲۵] گاه عمامه‌ای از خز [۲۲۶] و گاه عمامه‌ای سیاه بر سر می‌گذاشت. [۲۲۷] [۲۲۸] [۲۲۹] موی سر و محاسن خود را خضاب می‌نمود. [۲۳۰] [۲۳۱] [۲۳۲] نقش دو انگشتری او یکی «لااله‌الّااللّه، عُدَّةٌ للِقاءاللّه» و دیگری «ان‌اللّه بالغٌ اَمْرَه» بود. [۲۳۳] [۲۳۴] [۲۳۵] [۲۳۶]
سیره
امام حسین (علیه‌السلام) ۲۵ بار، همراه با نزدیکانش، پیاده حج گزارد. [۲۳۷] [۲۳۸] [۲۳۹] با مسکینان می‌نشست، دعوت آنان را می‌پذیرفت و با آنان غذا می‌خورد و آنان را نیز به خانه خود دعوت می‌کرد و آنچه در منزل داشت از ایشان دریغ نمی‌کرد. [۲۴۰] دشمنان امام نیز به فضائل او معترف بودند، چنان که معاویه می‌گفت که حسین همچون پدرش علی اهل غدر و حیله نیست [۲۴۱] و عمرو بن عاص او را محبوب‌ترین فرد از زمینیان نزد اهل آسمان می‌دانست. [۲۴۲] [۲۴۳]
او همواره احترام برادرش، امام حسن (علیه‌السلام)، را پاس می‌داشت و در برابرش سخن نمی‌گفت، [۲۴۴] چنان‌که محمد بن حنفیه با امام حسین چنین برخورد می‌کرد. [۲۴۵] [۲۴۶] امام بسیار بخشنده بود و در مدینه به جود و کرم شناخته شده بود. [۲۴۷] اگر سائلی از او درخواست می‌کرد و امام در حال نماز بود، نمازش را کوتاه می‌کرد و هر چه در اختیار داشت، به او می‌داد. [۲۴۸] او غلامان و کنیزانش را در قبال خوش‌رفتاریشان آزاد می‌کرد. به نقلی، کنیزی را که معاویه همراه با اموال و لباس‌های فراوانی برایش هدیه فرستاده بود، در ازای خواندن آیاتی از قرآن و سرودن شعری درباره فنای دنیا و مرگ انسان‌ها آزاد کرد و اموال را بدو بخشید. [۲۴۹] [۲۵۰] [۲۵۱] حتی یک‌بار یکی از غلامانش کار ناشایستی کرد که درخور عقاب بود ولی چون غلام آیه «والعافین عن‌الناس» را خواند، او را بخشید، سپس غلام گفت : «واللّه یحب‌المحسنین»، و امام او را در راه خدا آزاد کرد. [۲۵۲] دَین اسامة بن زید را، که در بستر بیماری افتاده و از پرداختش عاجز مانده بود، از جانب او پرداخت. [۲۵۳] بنابه روایتی، زمین و اشیایی را که به او ارث رسیده بود، پیش از دریافت آن بخشید. [۲۵۴] دیه مردی را در ازای پاسخ به سه پرسش به‌طور کامل پرداخت و انگشتری‌اش را نیز بدو عطا کرد. [۲۵۵] [۲۵۶] [۲۵۷] (درباره بخشش حسنین (علیهما‌السلام)، به این منبع رجوع کنید [۲۵۸]) کرم او به حدی بود که زن و مردی یهودی به سبب این خلق نیکوی او مسلمان شدند. [۲۵۹] او به آموزگار فرزندانش مال و لباس بسیار اعطا کرد و دهانش را از دُرّ پرکرد، در حالی که می‌گفت این جبران‌کننده تعلیم تو نیست. [۲۶۰] درباره حلم امام گفته‌اند که وقتی مردی شامی به او و پدرش ناسزا گفت، از او درگذشت و او را مورد لطف قرار داد. [۲۶۱] گفته شده است اثر انبان آذوقه‌ای که برای ایتام و مساکین بر پشتش حمل می‌کرد، در روز شهادت آشکار بود. [۲۶۲]
دلائل امامت
نص و تعیین الهی، به اعتقاد شیعه، از جمله شروط اساسی و ضروری برای اثبات امامت هر امامی است. این نص درباه امام حسین (علیه‌السلام) نیز به طرق مختلف وارد شده است. از آن جمله است حدیث مشهوری از پیامبر که بر امامت حسنین دلالت دارد. [۲۶۳] [۲۶۴] [۲۶۵] [۲۶۶] افزون بر این، احادیثی از پیامبر رسیده است که در آنها به تعداد امامان و امامت امام علی، امام حسن و امام حسین علیهم‌السلام و نُه تن از فرزندان حسین بن علی تصریح شده است. [۲۶۷] [۲۶۸] [۲۶۹] [۲۷۰] [۲۷۱] (برای روایاتی مشابه از امام علی و امام حسن (علیهما‌السلام) به این منبع رجوع کنید [۲۷۲]) دلیل دیگر، وصیت امام حسن درباره جانشینی امام حسین پس از وی و سفارش به محمد حنفیه به پیروی از آن حضرت است. [۲۷۳] [۲۷۴] [۲۷۵] [۲۷۶] [۲۷۷] مفید [۲۷۸] بر آن است که با توجه به ادله مذکور، امامت امام حسین (علیه‌السلام) ثابت و قطعی است گرچه آن حضرت، به سبب تقیه و التزام به صلح و ترک مخاصمه (هُدْنه)، آشکارا به امامتِ خود دعوت، نکرد؛ اما پس از مرگ معاویه و اتمام دوره ترک مخاصمه، امامت را علنی کرد. [۲۷۹]
علم به جمیع شئون و معارف دین به شکل تام و کامل نیز از لوازم امامت است؛ از این‌رو، امام علی (علیه‌السلام) از او، همچنان که از امام حسن، خواست برای مردم سخنرانی کند تا بعدها قریشیان او را به نداشتن علم منسوب نکنند. [۲۸۰] [۲۸۱] شاهد آن اقوالی از صحابه درباره مقام علمی آن حضرت و تقاضای افتاء از اوست. [۲۸۲] [۲۸۳] [۲۸۴] [۲۸۵] به برخی سخنان خود امام حسین (علیه‌السلام) درباره امامت خویش [۲۸۶] [۲۸۷] و نیز پاره‌ای معجزات و کرامات که به دست آن حضرت تحقق یافت نیز در اثبات امامت وی استناد شده است. [۲۸۸] [۲۸۹] [۲۹۰] [۲۹۱] [۲۹۲] [۲۹۳] [۲۹۴] [۲۹۵] [۲۹۶] [۲۹۷] [۲۹۸] [۲۹۹] [۳۰۰] [۳۰۱] گفتنی است گاه در انتساب پاره‌ای از کرامات یا فضایل یا برخی افعال، بین امام حسن و امام حسین (علیهما‌السلام) خلاصه شده است.
فضائل و مناقب
در منابع حدیثی شیعه و سنّی مناقب و فضائلی خاص درباره امام حسین (علیه‌السلام)، از زمان ولادت تا شهادت آن حضرت، نقل شده است. از جمله گفته شده است که دوران «حمل» وی شش ماه بود که نظیر آن پیش‌تر تنها درباره عیسی بن مریم یا یحیی بن زکریا رخ داده بود. [۳۰۲] [۳۰۳] [۳۰۴] [۳۰۵] [۳۰۶] هنگام ولادت او جبرئیل به همراه هزار فرشته از آسمان فرود آمدند تا ولادتش را به پیامبر تبریک گویند [۳۰۷] [۳۰۸] [۳۰۹] [۳۱۰] و آنگاه جبرئیل پیامبر را از شهادت وی به دست امت مسلمان و نیز تداوم امامت در نسل او آگاه کرد. [۳۱۱] [۳۱۲] [۳۱۳] [۳۱۴] جبرئیل مشتی از خاک کربلا را نیز برای پیامبر آورد و این خاک بعدها نزد امّ سلمه بود و او از تغییر رنگ آن در روز عاشورا، از شهادت نواده پیامبر با خبر شد. [۳۱۵] [۳۱۶] [۳۱۷] [۳۱۸]
در روایات فراوانی پیامبر اصحابش را از شهادت فرزندش حسین آگاه کرده بود. [۳۱۹] [۳۲۰] [۳۲۱] [۳۲۲] به جز پیامبر، امام علی و امام حسن (علیهما‌السلام) نیز از ماجرای شهادت آن حضرت خبر داده بودند. [۳۲۳] [۳۲۴] [۳۲۵] [۳۲۶] [۳۲۷] [۳۲۸] [۳۲۹] [۳۳۰] [۳۳۱] [۳۳۲] چنان‌که خداوند انبیای پیشین را از شهادت امام آگاه ساخته بود. [۳۳۳]
← امور معجزه‌آسای روز عاشورا
درباره حوادث روز عاشورا و پس از شهادت آن حضرت و نیز عقوبت کسانی که در شهادت امام دست داشتند، نیز امور معجزه‌آسایی نقل شده است. از جمله گفته‌اند خدا در روز عاشورا چهارهزار فرشته‌ای را که در جنگ بدر به یاری پیامبر فرستاده بود، به سوی او فرود آورد و امام مخیر شد که از بین پیروزی و دیدار با پیامبر یکی را برگزیند و او ترجیح داد به لقای پیامبر نایل شود. این فرشتگان به امر خدا تا روز قیامت بر مزارش گریه می‌کنند و برای زائران دعا و طلب بخشش می‌کنند. [۳۳۴] [۳۳۵] [۳۳۶] [۳۳۷]
← آیاتی از قرآن درباره امام حسین
در منابع حدیث و تفاسیر شیعه نیز آیاتی از قرآن درباره امام حسین (علیه‌السلام) تأویل یا تطبیق [۳۳۸] شده است. از جمله آیه ۱۵ سوره احقاف [۳۳۹] که در آن از مادر بارداری سخن گفته شده است که با رنج کودک خویش را حمل می‌کند و با درد او را به دنیا می‌آورد. این آیه ناظر به فاطمه زهرا سلام‌اللّه‌علیها دانسته شده که در دوران حمل فرزندش خبر شهادت او را از پیامبر از طریق جبرئیل شنید و غمگین شد. [۳۴۰] [۳۴۱] [۳۴۲] [۳۴۳] [۳۴۴] همچنین حروف مقطعه ابتدای سوره مریم (کهیعص [۳۴۵]) در اشاره به واقعه کربلا تأویل شده است که خداوند پس از آنکه اسامی پنج تن را به زکریای نبی آموخت، رمزش را برای وی آشکار کرد. [۳۴۶] [۳۴۷] [۳۴۸] [۳۴۹] [۳۵۰] [۳۵۱] [۳۵۲] گفته شده است زکریا وقتی از ماجرای شهادت امام حسین (علیه‌السلام) آگاه شد از خداوند خواست تا فرزندی به وی عطا کند که سرنوشتی مشابه حسین داشته باشد و خداوند یحیی را به او داد که مدت حملش شش ماه بود و همچون حسین به شهادت رسید. [۳۵۳] [۳۵۴] [۳۵۵] [۳۵۶] همچنین آیات ۶ سوره احزاب [۳۵۷] [۳۵۸] [۳۵۹] [۳۶۰] [۳۶۱] [۳۶۲] و ۲۸ سوره زخرف [۳۶۳] [۳۶۴] [۳۶۵] [۳۶۶] [۳۶۷] [۳۶۸] [۳۶۹] [۳۷۰] [۳۷۱] در اشاره به تداوم امامت از نسل امام حسین (علیه‌السلام) تفسیر شده‌اند. برخی از آیات قرآن نیز ناظر به قیام و شهادت آن حضرت دانسته شده‌اند، از جمله آیه ۷۷ سوره نساء، [۳۷۲] [۳۷۳] [۳۷۴] [۳۷۵] آیه ۳۳ سوره اسراء [۳۷۶] [۳۷۷] [۳۷۸] [۳۷۹] [۳۸۰] و آیات ۲۷ تا ۳۰ سوره فجر . [۳۸۱] [۳۸۲] [۳۸۳] [۳۸۴] (رجوع کنید به این منبع که که سوره فجر سوره امام حسین (علیه‌السلام) شمرده شده است [۳۸۵]).
همسران امام حسین
در منابع تاریخی و رجالیِ معتبر، برای حسین بن علی، پنج همسر نام برده شده است.
← رَباب
رَباب دختر امرئ القیس بود. ابن سعد [۳۸۶] نسب کامل او را آورده است. پدرش، امرئالقیس، نصرانی بود که در زمان خلافت عمر اسلام آورد و حضرت علی (علیه‌السلام) از دختر او برای امام حسین (علیه‌السلام) خواستگاری کرد. [۳۸۷] [۳۸۸] [۳۸۹] حاصل این ازدواج پسری به نام عبداللّه و دختری به نام سُکَینه بود. [۳۹۰] [۳۹۱] [۳۹۲]
رباب از جمله زنان برگزیده و ممتاز بود [۳۹۳] و نزد امام حسین (علیه‌السلام) قدر و منزلت بسیاری داشت [۳۹۴] تا جایی که بنابر برخی منابع، آن حضرت در شعری علاقه عمیق خود را به او و دخترش سُکینه ابراز کرد. [۳۹۵] [۳۹۶] [۳۹۷] [۳۹۸]
رَباب در کربلا حضور داشته است، زیرا فرزندش عبداللّه، که در کربلا شهید شد، کودکی شیرخوار بود. به‌علاوه، طبق یک گزارش، امام حسین (علیه‌السلام) قبل از رفتن به میدان جنگ، تک‌تک اعضای خانواده‌اش را به نام صدا زد و با عبارت یا رَباب از وی نیز یاد کرد. [۳۹۹]
ابوالفرج اصفهانی [۴۰۰] شعری از او در رثای امام حسین (علیه‌السلام) آورده است. بعد از شهادت امام، عده‌ای از بزرگان و اشراف از او خواستگاری کردند، اما او نپذیرفت. [۴۰۱] [۴۰۲] وی در سال ۶۲ درگذشت. [۴۰۳] [۴۰۴]
← شهربانو
نام شهربانو در منابع سِنْدیه، غزاله، سُلافه و شاه زنان نیز آمده‌است. امام سجاد (علیه‌السلام) فرزند اوست.
← لیلا
لَیلی، دختر ابی‌مُرَّة بن عروة بن مسعود ثَقَفی بود. در بیش‌تر منابع نام او به همین‌گونه آمده است. [۴۰۵] [۴۰۶] [۴۰۷] [۴۰۸] [۴۰۹] [۴۱۰] مصعب بن عبداللّه [۴۱۱] نسب کامل او و مادرش را آورده است. جد لیلی، عروة بن مسعود ثقفی، صحابی رسول خدا و مادرش، میمونة، دختر ابوسفیان بود. [۴۱۲] از تاریخِ ازدواج امام حسین (علیه‌السلام) با او اطلاعی در دست نیست. فقط می‌دانیم که علی بن حسین، فرزند او بود.
← امّ اسحاق
امّ اسحاق دختر طلحه. پدرش، طلحة بن عبیداللّه، از اصحاب مشهور رسول خدا و مادرش جَرباء دختر قسامة بن حنظله بود. [۴۱۳] [۴۱۴] امّ اسحاق نخست با امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) ازدواج کرد. [۴۱۵] [۴۱۶] [۴۱۷] امام حسن پیش از شهادت، به برادرش حسین سفارش کرده بود که با این بانو ازدواج کند. [۴۱۸] [۴۱۹] [۴۲۰] حاصل این ازدواج دختری به‌نام فاطمه بود. [۴۲۱] [۴۲۲] [۴۲۳] ام‌اسحاق پس از شهادت امام حسین با عبداللّه بن عبدالرحمان بن ابی‌بکر ازدواج کرد. [۴۲۴]
← سُلافه یا ملومه
برخی منابع زنی از قبیله قُضاعه را نیز در شمار همسران امام نام برده‌اند که برای امام پسری به‌نام جعفر به دنیا آورد. [۴۲۵] [۴۲۶] [۴۲۷] [۴۲۸] [۴۲۹] سِبط ابن جوزی [۴۳۰] نام او را سُلافه و بیهقی [۴۳۱] مَلومه ذکر کرده‌اند. از جزئیات زندگی وی اطلاعی در دست نیست.
فرزندان امام حسین
در منابع تاریخی و رجالیِ معتبر، برای حسین بن علی، شش فرزند نام برده شده است.
منابع متقدم [۴۳۲] [۴۳۳] [۴۳۴] فرزندان امام را چهار پسر و دو دختر و منابع متأخر [۴۳۵] [۴۳۶] [۴۳۷] شش پسر و سه دختر نوشته‌اند :
۱) علی‌اکبر، پسر بزرگ امام حسین، فرزند لیلی.
۲) علی‌اصغر، امام چهارم شیعیان، معروف به زین‌العابدین و سجاد، فرزند شهربانو.
۳) عبداللّه، فرزند خردسال امام. مادرش رَباب بود. تاریخ تولد وی مشخص نیست، ولی بیش‌تر منابع او را به هنگام شهادت، صغیر و شیرخوار دانسته‌اند. [۴۳۸] [۴۳۹] [۴۴۰] [۴۴۱] [۴۴۲] در منابع متقدم سنّی و شیعه نام او عبداللّه یاد شده، ولی در منابع متأخر شیعی به علی‌اصغر شهرت یافته است. مقتل‌الحسین اَخطَب خوارزم [۴۴۳] و مناقب آل ابی‌طالب ابن شهر آشوب، [۴۴۴] قدیم‌ترین منابعی هستند که هنگام ذکر کیفیت شهادت فرزند خردسال امام، از او با نام علی یاد کرده‌اند. منابع بعدی نیز، به تبع ایشان، نام طفل شهید را علی‌اصغر ــو غالبآ لقب امام سجاد (علیه‌السلام) را علی اوسط ــ آورده‌اند. [۴۴۵] [۴۴۶] [۴۴۷] [۴۴۸] این در حالی است که در این منابع در ضمن ذکر فرزندان امام حسین (علیه‌السلام)، نام عبداللّه را نیز برشمرده‌اند ولی به کیفیت شهادت او اشاره‌ای نکرده‌اند [۴۴۹] [۴۵۰] [۴۵۱] [۴۵۲]. این موضوع از اختلاف منابع متقدم و متأخر در شمارش فرزندان امام حسین (علیه‌السلام) که علی نام داشته‌اند، نشئت گرفته است. [۴۵۳] [۴۵۴] [۴۵۵] [۴۵۶] [۴۵۷] [۴۵۸] [۴۵۹] به روایت کلینی [۴۶۰] امام حسین در واکنش به اعتراض مروان که چرا حسین بن علی دو تن از فرزندانش را علی نامیده است، اظهار کرد که حتی اگر صد پسر نیز داشته باشد دوست می‌دارد همه آنها را علی بنامد.
امام حسین (علیه‌السلام) در آخرین لحظات، پیش از آنکه به میدان جنگ برود، عبداللّه را در آغوش گرفت که فردی از قبیله بنی‌اسد به عبداللّه تیر زد و او را به شهادت رساند. [۴۶۱] [۴۶۲] [۴۶۳] نام پرتاب‌کننده تیر حرملة بن کاهل ذکر شده است. [۴۶۴] [۴۶۵] [۴۶۶] [۴۶۷] امام گودالی با شمشیر خود حفر کرد و کودک را به خاک سپرد. [۴۶۸]
۴) جعفر. مادرش زنی از قبیله قضاعه بود. وی در زمان حیات امام از دنیا رفت و نسلی از او باقی نماند. [۴۶۹] [۴۷۰] [۴۷۱]
۵) فاطمه، دختر بزرگ امام. [۴۷۲] [۴۷۳] [۴۷۴] مادرش امّ اسحاق بود. تاریخ دقیق تولد فاطمه مشخص نیست، ولی چون مادرش بعد از شهادت امام حسن (۴۹ یا ۵۰) به همسری امام حسین درآمد، تولد وی بعد از این سال بوده است.
وی بانویی پرهیزکار و سخنور بود و گفته‌اند سیمایش به جده‌اش، فاطمه، دختر رسول خدا، شبیه بوده است. [۴۷۵] [۴۷۶] [۴۷۷] بنابر حدیثی از امام باقر (علیه‌السلام)، امام حسین (علیه‌السلام) قبل از شهادت، ودایع امامت و وصایای مکتوب خود را به فاطمه سپرد و او بعدآ آنها را به امام سجاد تحویل داد. [۴۷۸] [۴۷۹]
فاطمه از زنان تابعی و از راویان حدیث بوده و از پدرش و عبداللّه بن عباس و اسماء بنت عُمَیس، روایت کرده است. [۴۸۰] [۴۸۱]
فاطمه نخست با حسن مُثّنی (ابی‌طالب) ازدواج کرد. [۴۸۲] [۴۸۳] او در کربلا حضور داشت و به همراه دیگر اعضای خاندان امام حسین، به اسارت به شام برده شد. [۴۸۴] میان او و یزید در دربار سخنانی رد و بدل گردید. [۴۸۵] [۴۸۶] احمد بن علی طبرسی [۴۸۷] احتجاج او با اهل کوفه را آورده است.
فاطمه پس از درگذشت شوهرش، حسن مثنی، با عبدالله بن عمرو بن عثمان بن عفان ازدواج کرد. [۴۸۸] [۴۸۹] پس از مرگ عبداللّه، والی مدینه عبدالرحمان بن ضحاک از او خواستگاری کرد که نپذیرفت. [۴۹۰] ابن حِبّان، [۴۹۱] بدون اشاره به تاریخ دقیق، از وفات او در حدود نودسالگی سخن گفته است. ابن عساکر [۴۹۲] نیز خبری از درگذشت وی در زمان خلافت هشام بن عبدالملک را آورده است.
۶) سُکَینه، دختر کوچک امام حسین، فرزند رَباب.
به جز این شش فرزند، نام دو پسر و یک دختر دیگر در منابع متأخر دیده می‌شود که عبارت‌اند از: علی‌اصغر، محمد و زینب. [۴۹۳] [۴۹۴] ابن طلحه شافعی [۴۹۵] نیز تعداد فرزندان امام را ده تن شمرده ولی فقط از نُه تن نام‌برده است. در کتاب‌های تاریخی از جزئیات زندگی ایشان گزارشی در دست نیست. همچنین در برخی کتاب‌های تذکره و مراثیِ متأخر، از دختر چهار ساله امام حسین به نام رقیه سخن به میان آمده است. [۴۹۶] [۴۹۷]
فضیلت زیارت امام حسین
برای زیارت امام حسین فضیلت‌های بسیاری ذکر شده و در احادیث منقول از پیامبر و امامان شیعه بر آن تأکید بسیار گردیده است، [۴۹۸] [۴۹۹] [۵۰۰] [۵۰۱] همچنان‌که برای تربت آن حضرت فضائل بسیاری یاد کرده‌اند. [۵۰۲]
سخنان
از امام حسین (علیه‌السلام) سخنان زیادی بر جای نمانده، که مهم‌ترین علت آن، وضع خاص جهان اسلام در آن دوره و تنگناهای شدیدی بوده که نظام حاکم اموی، هم برای عترت پیامبر و هم برای شیعیانشان، ایجاد می‌کرده است. به جز خطبه‌ها و سخنان امام در ماجرای قیام عاشورا، [۵۰۳] [۵۰۴] برخی سخنان پراکنده از آن حضرت در متون کهن اهل سنّت و شیعه هست، از جمله سخنان حکمت‌آمیزی از امام درباره اصناف خلق. [۵۰۵] [۵۰۶] [۵۰۷] همچنین است سخن مشهور آن حضرت در تأکید بر آزادگی، خطاب به سپاه اموی هنگامی که قصد حمله به خیام امام را داشتند و آن حضرت توان مقابله نداشت، با این مضمون که اگر دین ندارید، دست کم آزاده باشید. [۵۰۸] [۵۰۹] [۵۱۰] [۵۱۱] [۵۱۲]
دعاهای امام حسین
برخی از دعاهای امام حسین (علیه‌السلام) در منابع کهن نقل شده است. [۵۱۳] [۵۱۴] [۵۱۵] [۵۱۶] از مشهورترین آنها، دعای عرفه است که متنی طولانی دارد و از ادعیه مشهور شیعه به شمار می‌رود و مضامین عرفانی بلندی در آن دیده می‌شود. [۵۱۷] [۵۱۸] [۵۱۹]
روایات
روایاتی از امام در موضوعات اعتقادی، غالبآً در منابع شیعی، نقل شده است، از جمله درباره توحید، [۵۲۰] [۵۲۱] [۵۲۲] امامت، [۵۲۳] [۵۲۴] مناقب اهل‌بیت، [۵۲۵] [۵۲۶] [۵۲۷] [۵۲۸] غیبت، [۵۲۹] [۵۳۰] [۵۳۱] [۵۳۲] ویژگی‌های شیعه [۵۳۳] [۵۳۴] [۵۳۵] و صفات مؤمن. [۵۳۶] [۵۳۷] پاره‌ای مناظرات و احتجاجات نیز از آن حضرت نقل شده که مشتمل بر اثبات حقانیت و فضائل اهل‌بیت علیهم‌السلام است. [۵۳۸] روایاتی نیز درباره فضائل قرآن [۵۳۹] و تفسیر پاره‌ای آیات در شأن اهل‌بیت [۵۴۰] [۵۴۱] [۵۴۲] [۵۴۳] [۵۴۴] از آن حضرت وارد شده است.
از امام حسین (علیه‌السلام)، روایاتی در برخی ابواب فقه نیز نقل شده است. [۵۴۵] [۵۴۶] [۵۴۷] [۵۴۸] [۵۴۹] [۵۵۰] [۵۵۱] در موضوعات اخلاقی نیز احادیثی از امام حسین (علیه‌السلام) نقل کرده‌اند. [۵۵۲] [۵۵۳]
اشعار
اشعاری نیز به امام منسوب است که معروف‌ترین آنها ابیاتی است که امام درباره محبت خود به دخترش سکینه و مادر سکینه، رباب، سروده است. [۵۵۴] [۵۵۵] [۵۵۶] همچنین شعری است که امام در آخرین روزها در بی‌وفایی روزگار به زبان آورده است. [۵۵۷] [۵۵۸] (برای تحلیل کلی از اشعار امام و مضامین آنها به این منبع رجوع کنید [۵۵۹]).
راوی
امام حسین از راویان سخنان پیامبر و پدرش امام علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام) و مادرش فاطمه زهرا سلام‌اللّه علیها است که در مجموعه‌های حدیثی اهل سنّت گردآمده است. [۵۶۰] [۵۶۱] [۵۶۲] [۵۶۳] [۵۶۴] (برای فهرستی از کسانی که امام از آنها روایت کرده است، به این منابع رجوع کنید [۵۶۵]).
راویان از امام حسین
از راویان امام، فرزندان آن حضرت، امام سجاد (علیه‌السلام) و دخترش فاطمه، بیشترین روایت را از او نقل کرده‌اند. [۵۶۶] (برای فهرست روایات این دو از امام حسین (علیه‌السلام)، به این منابع رجوع کنید [۵۶۷] [۵۶۸]) بر مبنای استقصای عطاردی‌قوچانی [۵۶۹] شمار راویانی که از وی حدیث نقل کرده‌اند، افزون بر دویست و پنجاه تن‌اند (برای اسامی شماری از راویان امام در منابع کهن به این منابع رجوع کنید [۵۷۰] [۵۷۱] [۵۷۲] [۵۷۳] [۵۷۴]). طوسی، برپایه مبنای خاص خود در کتاب رجال، [۵۷۵] نام قریب به صد تن را به عنوان اصحاب آن حضرت فهرست کرده است که برخی از آنان در شمار اصحاب رسول خدا، امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب و امام حسن علیهم‌السلام بوده و غالبآ در کربلا وی را همراهی کرده و همان‌جا به شهادت رسیده‌ان
آثار به چاپ رسیده از سخنان امام حسین
سخنان امام حسین (علیه‌السلام) تاکنون در چند مجموعه منتشر شده، که از آن جمله است: موسوعة کلمات الامام الحسین (علیه‌السلام) (قم ۱۳۷۴ش)، مسند الامام الشهید ابی‌عبدالله الحسین بن علی (علیهما‌السلام) (تهران ۱۳۷۶ش)، و حکمت‌نامه امام حسین (علیه‌السلام) (قم ۱۳۸۵ش).
حکم زیارت امام حسین
زیارت امام حسین علیه السّلام، به‌ویژه از نزدیک و در روزهای عرفه، عید فطر، عید قربان، اوّل و نیمه ماه رجب، نیمه شعبان، عاشورا و اربعین (بیستم ماه صفر) و شبهای قدر مستحب است. [۵۷۶]
حکم عزاداری برای امام حسین
نیز عزاداری و اظهار حزن و اندوه برای اهل بیت علیهم السّلام، بویژه امام حسین علیه السّلام، بخصوص در روز عاشورا [۵۷۷] و نیز گریه کردن [۵۷۸] برای آن حضرت استحباب دارد و از حرمت جزع و بی‌تابی در مصیبت، جزع کردن بر آن حضرت استثنا شده است. [۵۷۹] [۵۸۰]
حائر امام حسین
حائر امام حسین علیه السّلام از چهار مکانی است که مسافر در آن جا بین تمام یا قصر خواندن نمازهای چهار رکعتی مخیر است؛ هرچند به قول مشهور، تمام خواندن، افضل است. [۵۸۱]
حکم سلام بر امام حسین
سلام و درود فرستادن بر امام حسین علیه السّلام و لعنت کردن قاتلان آن حضرت هنگام نوشیدن آب مستحب است. [۵۸۲]
فضیلت تربت امام حسین
تربت امام حسین علیه السّلام احکام ویژه‌ای دارد، مانند جواز خوردن آن جهت شفا.
فهرست منابع
(۱) ابن ابی‌الثلج، تاریخ الائمة، در مجموعة نفیسة فی تاریخ الائمة، چاپ محمود مرعشی، قم: کتابخانه آیت‌اللّه مرعشی نجفی، ۱۴۰۶.
(۲) ابن ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغة، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره ۱۳۸۵ـ۱۳۸۷/ ۱۹۶۵ـ۱۹۶۷، چاپ افست بیروت.
(۳) ابن ابی‌الدنیا، مکارم‌الاخلاق، چاپ مجدی سیدابراهیم، بولاق.
(۴) ابن ابی‌زینب، الغیبة، چاپ فارس حسون کریم، قم ۱۴۲۲.
(۵) ابن ابی‌شیبه، المصنَّف فی الاحادیث و الآثار، چاپ سعید محمد لحّام، بیروت ۱۴۰۹/۱۹۸۹.
(۶) ابن اعثم کوفی، کتاب‌الفتوح، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۱.
(۷) ابن اعثم کوفی، کتاب‌الفتوح، ترجمه محمد بن احمد مستوفی هروی، چاپ غلامرضا طباطبائی‌مجد، تهران ۱۳۷۲ش.
(۸) ابن بابویه، الامالی، قم ۱۴۱۷.
(۹) ابن بابویه، التوحید، چاپ هاشم حسینی طهرانی، قم ۱۳۵۷ش.
(۱۰) ابن بابویه، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، قم ۱۳۶۸ش.
(۱۱) ابن بابویه، علل‌الشرایع، نجف ۱۳۸۵ـ۱۳۸۶، چاپ افست قم.
(۱۲) ابن بابویه، عیون اخبار الرضا، چاپ مهدی لاجوردی، قم ۱۳۶۳ش الف.
(۱۳) ابن بابویه، کتاب‌الخصال، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۲ش.
(۱۴) ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب.
(۱۵) ابن بابویه، معانی الاخبار، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۱ش.
(۱۶) ابن‌حزم، المُحَلّی، چاپ احمد محمد شاکر، بیروت: دارالفکر.
(۱۷) ابن‌حنبل، مسند الامام احمدبن حنبل، بیروت: دارصادر.
(۱۸) ابن سعد، طبقات الکبری.
(۱۹) ابن شبّه نمیری، کتاب تاریخ المدینة المنورة: اخبار المدینةالنبویة، چاپ فهیم محمد شلتوت، (جده) ۱۳۹۹/۱۹۷۹، چاپ افست قم ۱۳۶۸ش.
(۲۰) ابن شعبه، تحف‌العقول عن آل الرسول صلی‌اللّه علیهم، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش.
(۲۱) ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش.
(۲۲) ابن طاووس، اقبال الاعمال، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۴ـ۱۴۱۵.
(۲۳) ابن طاووس، مقتل‌الحسین (علیه‌السلام)، المسمی باللهوف فی قتلی الطفوف، قم (۱۴۱۷).
(۲۴) ابن طلحه شافعی، مطالب السؤول فی مناقب آل‌الرسول، چاپ ماجدبن احمد عطیه.
(۲۵) ابن عبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، چاپ علی‌محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
(۲۶) ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۱.
(۲۷) ابن قتیبه، الامامة و السیاسة، المعروف بتاریخ الخلفاء، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
(۲۸) ابن قتیبه، المعارف، چاپ ثروت عکاشه، قاهره ۱۹۶۰.
(۲۹) ابن قولویه، کامل‌الزیارات، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۷.
(۳۰) ابن ماجه، سنن ابن‌ماجة، چاپ محمدفؤاد عبدالباقی، (قاهره ۱۳۷۳/ ۱۹۵۴)، چاپ افست (بیروت).
(۳۱) ابن حِبّان، کتاب الثقات، حیدرآباد، دکن ۱۳۹۳ـ۱۴۰۳/ ۱۹۷۳ـ۱۹۸۳، چاپ افست بیروت.
(۳۲) ابن حبیب، کتاب لمُحَبَّر، چاپ ایلزه لیشتن اشتتر، حیدرآباد، دکن ۱۳۶۱/۱۹۴۲، چاپ افست بیروت.
(۳۳) ابن حزم، جمهرة انساب العرب، چاپ عبدالسلام محمد هارون، قاهره (۱۹۸۲).
(۳۴) ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم.
(۳۵) ابن صباغ، الفصول المهمة فی معرفة احوال الائمة علیهم‌السلام، بیروت ۱۴۰۸/۱۹۸۸.
(۳۶) ابن طاووس، مقتل الحسین (علیه‌السلام)، المسمی باللهوف فی قتلی الطفوف، قم (۱۴۱۷).
(۳۷) ابن طقطقی، الاصیلی فی انساب الطّالبیین، چاپ مهدی رجائی، قم ۱۳۷۶ش.
(۳۸) ابن طلحه شافعی، مطالب السؤول فی مناقب ال الرسول، چاپ ماجدبن احمد عطیه، بیروت ۱۴۰۲.
(۳۹) ابن کثیر، البدایة و النهایة، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۰۸/۱۹۸۸.
(۴۰) ابوالفرج اصفهانی، کتاب‌الاغانی، قاهره ۱۳۸۳، چاپ افست بیروت.
(۴۱) ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، چاپ کاظم مظفر، نجف ۱۳۸۵/۱۹۶۵، چاپ افست قم ۱۴۰۵.
(۴۲) عبدالحسین امینی، سیرتنا و سنتنا: سیرة نبینا صلی‌اللّه علیه وآله و سنته، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
(۴۳) عبداللّه بن نوراللّه بحرانی، عوام‌العلوم و المعارف و الاحوال من الآیات و الاخبار و الاقوال، ج ۱۷، قم ۱۳۸۲ش.
(۴۴) هاشم بن سلیمان بحرانی، مدینةالمعاجز، او، معاجز اهل‌البیت (ع)، چاپ علاءالدین اعلمی، (قم) ۱۴۲۶/۲۰۰۵.
(۴۵) محمد بن اسماعیل بخاری، صحیح بخاری، (چاپ محمد ذهنی‌افندی)، استانبول ۱۴۰۱/۱۹۸۱، چاپ افست بیروت.
(۴۶) احمد بن محمد برقی، کتاب‌المحاسن، چاپ جلال‌الدین محدث ارموی، تهران ۱۳۳۰ش.
(۴۷) احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰.
(۴۸) احمد بن یحیی بلاذری، فتوح‌البلدان، چاپ عبداللّه انیس طبّاع و عمر انیس طبّاع، بیروت ۱۴۰۷/۱۹۸۷.
(۴۹) علی بن عیسی بهاءالدین اربلی، کشف الغمة فی معرفة الائمة علیهم‌السلام، چاپ علی فاضلی، (قم) ۱۴۲۶.
(۵۰) موفق بن احمد اخطب خوارزم، مقتل الحسین علیه السلام للخوارزمی، چاپ محمد سماوی، (قم) ۱۳۸۱ش.
(۵۱) امین، اعیان الشیعه.
(۵۲) ابونصر سهل بن عبداللّه بخاری، سرّالسلسلة العلویة، چاپ محمدصادق بحرالعلوم، نجف ۱۳۸۱/۱۹۶۲.
(۵۳) احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ۲۰۰۰.
(۵۴) علی بن عیسی بهاءالدین اربلی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، چاپ هاشم رسولی محلاتی، بیروت ۱۴۰۱/ ۱۹۸۱.
(۵۵) علی بن زید بیهقی، لباب الأنساب و الألقاب و الأعقاب، چاپ مهدی رجائی، قم ۱۴۱۰.
(۵۶) دلائل الامامة، (منسوب به) محمد بن جریر طبری آملی، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۸/۱۹۸۸.
(۵۷) محمد ذهنی، خیرات حسان، ترجمه محمدحسن اعتمادالسلطنه، چاپ سنگی (تهران) ۱۳۰۴ـ۱۳۰۷.
(۵۸) سبط ابن جوزی، تذکرة الخواص، بیروت ۱۴۰۱/۱۹۸۱.
(۵۹) عبداللّه بن محمد شَبراوی شافعی، کتاب الاتحاف بحب الاشراف، مصر (۱۳۱۶)، چاپ افست قم ۱۳۶۳ش.
(۶۰) احمد بن علی طبرسی، الاحتجاج، چاپ محمدباقر موسوی خرسان، نجف ۱۳۸۶/۱۹۶۶، چاپ افست قم.
(۶۱) طبری، تاریخ (بیروت).
(۶۲) نعمان بن محمد قاضی نعمان، شرح الاخبار فی فضائل الائمة الاطهار، چاپ محمد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۹ـ۱۴۱۲.
(۶۳) حسین بن علی کاشفی، روضة الشهداء، چاپ محمد رمضانی، (تهران) ۱۳۴۱ش.
(۶۴) یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.
(۶۵) مُصْعَب بن عبداللّه، کتاب نسب قریش، چاپ لوی پرووانسال، قاهره ۱۹۵۳.
(۶۶) محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، قم ۱۴۱۳.
(۶۷) محمد بن عیسی ترمذی، سنن‌الترمذی، ج ۳ و ۵، چاپ عبدالرحمان محمد عثمان، بیروت ۱۴۰۳.
(۶۸) جنید بن محمود جنید شیرازی، شدّ الازار فی حطّ الاوزار عن زوّار المزار، چاپ محمد قزوینی و عباس اقبال آشتیانی، تهران ۱۳۶۶ش.
(۶۹) محمد بن عبداللّه حاکم نیشابوری، المستدرک علی‌الصحیحین، چاپ یوسف عبدالرحمان مرعشلی، بیروت ۱۴۰۶.
(۷۰) حرّ عاملی، وسائل الشیعه.
(۷۱) عبیداللّه بن عبداللّه حسکانی، شواهدالتنزیل لقواعد التفضیل، چاپ محمدباقر محمودی، تهران ۱۴۱۱/۱۹۹۰.
(۷۲) حکمت‌نامه امام حسین (علیه‌السلام)، (گردآوری) محمد محمدی‌ری‌شهری، (همراه‌با) ترجمه عبدالهادی مسعودی، قم: دارالحدیث، ۱۳۸۵ش.
(۷۳) عبداللّه بن جعفر حِمْیری، قریب الاسناد، قم ۱۴۱۳.
(۷۴) علی بن محمد خزاز رازی، کفایة الاثر فی‌النص علی‌الائمة الاثنی‌عشر، چاپ عبداللطیف حسینی کوه کمری خوئی، قم ۱۴۰۱.
(۷۵) حسین بن حمدان خصیبی، الهدایة الکبری، بیروت ۱۴۰۶/ ۱۹۸۶.
(۷۶) دلائل الامامة، (منسوب به) محمد بن جریر طبری آملی، قم: مؤسسةالبعثة، ۱۴۱۳.
(۷۷) محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷.
(۷۸) احمد بن داوود دینوری، الاخبار الطِّوال، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره ۱۹۶۰، چاپ افست قم ۱۳۶۸ش.
(۷۹) روائع الحکمة: بلاغة الامامین‌الحسن و الحسین (ع)، (اعداد) مصطفی محسن موسوی، محسن شراره عاملی، و مهدی عطبی بصری، بیروت: دارالصفوة، ۱۴۲۴/۲۰۰۴.
(۸۰) مجدود بن آدم سنایی، حدیقة الحقیقة و شریعة الطریقة، چاپ مدرس رضوی، تهران ۱۳۵۹ش.
(۸۱) محمد بن حسن صفار قمی، بصائرالدرجات الکبری فی فضائل آل محمد (ع)، چاپ محسن کوچه‌باغی‌تبریزی، تهران ۱۳۶۲ ش.
(۸۲) عبدالرزاق بن همام صنعانی، المصنَّف، چاپ حبیب‌الرحمان اعظمی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
(۸۳) طباطبائی، تفسیر المیزان.
(۸۴) سلیمان بن احمد طبرانی، المعجم‌الکبیر، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، چاپ افست بیروت ۱۴۰۴ــ۱۴۰.
(۸۵) احمد بن علی طبرسی، الاحتجاج، چاپ محمدباقر موسوی خرسان، نجف ۱۳۸۶/ ۱۹۶۶، چاپ افست قم.
(۸۶) فضل بن حسن طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، قم ۱۴۱۷.
(۸۷) فضل بن حسن طبرسی، مجمع‌البیان فی تفسیرالقرآن، چاپ هاشم رسولی محلاتی و فضل‌اللّه یزدی طباطبائی، بیروت ۱۴۰۸/۱۹۸۸.
(۸۸) محمد بن حسن طوسی، الامالی، قم ۱۴۱۴.
(۸۹) محمد بن حسن طوسی، تهذیب الاحکام، چاپ حسن موسوی خرسان، بیروت ۱۴۰۱/۱۹۸۱.
(۹۰) محمد بن حسن طوسی، رجال‌الطوسی، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۵.
(۹۱) محمد بن حسن طوسی، کتاب‌الغیبة، چاپ عباداللّه طهرانی و علی‌احمد ناصح، قم ۱۴۱۱.
(۹۲) عزیزاللّه عطاردی‌قوچانی، مسندالامام الشهید ابی‌عبداللّه‌الحسین‌بن علی (علیهما‌السلام)، (تهران) ۱۳۷۶ش.
(۹۳) محمد بن علی علوی‌شجری، فضل زیارة الحسین (علیه‌السلام)، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۳.
(۹۴) علی بن ابی‌طالب (ع)، امام اول، نهج‌البلاغه، چاپ صبحی صالح، بیروت ۱۳۸۷/۱۹۶۷، چاپ افست قم.
(۹۵) محمد بن مسعود عیاشی، کتاب‌التفسیر، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم ۱۳۸۰ـ۱۳۸۱، چاپ افست تهران.
(۹۶) نعمان بن محمد قاضی نعمان، دعائم الاسلام و ذکر الحلال و الحرام والقضایا و الاحکام، چاپ آصف‌بن علی‌اصغر فیضی، قاهره (۱۹۶۳ـ ۱۹۶۵)، چاپ افست (قم).
(۹۷) باقر شریف قرشی، حیاةالامام الحسن‌بن علی، بیروت ۱۴۱۳/ ۱۹۹۳.
(۹۸) سعید بن هبةاللّه قطب راوندی، الخرائج و الجرائح، قم ۱۴۰۹.
(۹۹) علی بن ابراهیم قمی، تفسیرالقمی، چاپ طیب موسوی جزائری، نجف ۱۳۸۷، چاپ افست قم.
(۱۰۰) کلینی، اصول کافی.
(۱۰۱) فرات بن ابراهیم کوفی، تفسیر فرات‌الکوفی، چاپ محمدکاظم محمودی، تهران ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
(۱۰۲) مجد خوافی، روضه خلد، چاپ حسین خدیوجم، تهران ۱۳۴۵ش.
(۱۰۳) مجلسی، بحار الانوار.
(۱۰۴) یوسف بن عبدالرحمان مِزّی، تحفةّ الاشراف بمعرفة الاطراف، چاپ عبدالصمد شرف‌الدین و زهیر شاویش، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
(۱۰۵) یوسف بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲.
(۱۰۶) مسعودی، تنبیه.
(۱۰۷) مسعودی، مروج (بیروت).
(۱۰۸) مسلم بن حجاج، الجامع‌الصحیح، بیروت: دارالفکر.
(۱۰۹) محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۳.
(۱۱۰) ناصرخسرو، سفرنامه ناصرخسرو قبادیانی مروزی، چاپ محمد دبیرسیاقی، تهران ۱۳۷۳ش.
(۱۱۱) یحیی بن حسین ناطق بالحق، الافاده فی تاریخ الائمة السادة، چاپ محمدکاظم رحمتی، تهران ۱۳۸۷ش.
(۱۱۲) محمدصادق نجمی، سخنان حسین‌بن علی (ع) (از مدینه تا کربلا)، قم ۱۳۷۸ش.
(۱۱۳) نصر بن مزاحم، وقعة صفّین، چاپ عبدالسلام محمد هارون، قاهره ۱۳۸۲، چاپ افست قم ۱۴۰۴.
(۱۱۴) نعیم بن حمّاد، کتاب‌الفتن، چاپ سهیل زکار، (بیروت) ۱۴۱۴/ ۱۹۹۳.
(۱۱۵) یعقوبی، تاریخ.
(۱۱۶) دانشنامه جهان اسلام.
پانویس
| ۱. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۳۹۹. |
| ۲. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۵۱، چاپ کاظم مظفر، نجف ۱۳۸۵/۱۹۶۵، چاپ افست قم ۱۴۰۵. |
| ۳. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۲۷، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۳. |
| ۴. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۳۵۶ـ۳۵۷. |
| ۵. | ↑ ابن‌حنبل، مسند الامام احمد بن حنبل، ج۱، ص۹۸، بیروت: دارصادر. |
| ۶. | ↑ ابن‌حنبل، مسند الامام احمدبن حنبل، ج۱، ص۱۱۸، بیروت: دارصادر. |
| ۷. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۹۹، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۸. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۶، ص۳۳. |
| ۹. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۳۵۶ـ۳۵۷. |
| ۱۰. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۱۲۲، که حسین را مشتق از حسن شمرده‌اند، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۱۱. | ↑ ابن بابویه، عیون اخبار الرضا، ج۲، ص۲۵ـ۲۶، چاپ مهدی لاجوردی، قم ۱۳۶۳ش الف. |
| ۱۲. | ↑ فضل بن حسن طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، ج۱، ص۴۲۷ ۴۲۸، قم ۱۴۱۷. |
| ۱۳. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۴۵۴، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۱۴. | ↑ ابن‌حنبل، مسند الامام احمدبن حنبل، ج۱، ص۱۵۹، بیروت: دارصادر. |
| ۱۵. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۹۹، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۱۶. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۱۲۱، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۱۷. | ↑ سلیمان بن احمد طبرانی، المعجم‌الکبیر، ج۳، ص۹۸، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، چاپ افست بیروت ۱۴۰۴ــ۱۴۰. |
| ۱۸. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۶، ص۳۳۳۴. |
| ۱۹. | ↑ ابن بابویه، علل‌الشرایع، ج۱، ص۱۳۷۱۳۸، نجف ۱۳۸۵۱۳۸۶، چاپ افست قم. |
| ۲۰. | ↑ محمد بن حسن طوسی، الامالی، ج۱، ص۳۶۷، قم ۱۴۱۴. |
| ۲۱. | ↑ باقر شریف قرشی، ج۱، ص۳۱ـ۳۲، حیاةالامام الحسن‌بن علی، بیروت ۱۴۱۳/ ۱۹۹۳. |
| ۲۲. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۱، ص۳۵۷. |
| ۲۳. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۱۰۰، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۲۴. | ↑ ابن ابی‌شیبه، المصنَّف فی الاحادیث و الآثار، ج۸، ص۶۵، چاپ سعید محمد لحّام، بیروت ۱۴۰۹/۱۹۸۹. |
| ۲۵. | ↑ ابن قتیبه، المعارف، ج۱، ص۲۱۳، چاپ ثروت عکاشه، قاهره ۱۹۶۰. |
| ۲۶. | ↑ سلیمان بن احمد طبرانی، المعجم‌الکبیر، ج۳، ص۹۴، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، چاپ افست بیروت ۱۴۰۴ــ۱۴۰. |
| ۲۷. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۲۷، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۳. |
| ۲۸. | ↑ حسین بن حمدان خصیبی، الهدایة الکبری، ج۱، ص۲۰۱، بیروت ۱۴۰۶/ ۱۹۸۶. |
| ۲۹. | ↑ ابن ابی‌الثلج، تاریخ الائمة، ج۱، ص۲۸، در مجموعة نفیسة فی تاریخ الائمة، چاپ محمود مرعشی، قم: کتابخانه آیت‌اللّه مرعشی نجفی، ۱۴۰۶. |
| ۳۰. | ↑ ابن طلحه شافعی، مطالب السؤول فی مناقب آل‌الرسول، ج۲، ص۳۷۴، چاپ ماجدبن احمد عطیه. |
| ۳۱. | ↑ ابن ابی‌الثلج، تاریخ الائمة، ج۱، ص۲۸، در مجموعة نفیسة فی تاریخ الائمة، چاپ محمود مرعشی، قم: کتابخانه آیت‌اللّه مرعشی نجفی، ۱۴۰۶. |
| ۳۲. | ↑ ابن طلحه شافعی، مطالب السؤول فی مناقب آل‌الرسول، ج۲، ص۳۷۴، چاپ ماجدبن احمد عطیه. |
| ۳۳. | ↑ برای فهرستی از القاب آن حضرت رجوع کنید به، ابن شهرآشوب، ج۴، ص۸۶، مناقب آل ابی‌طالب، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۳۴. | ↑ ابن طلحه شافعی، مطالب السؤول فی مناقب آل‌الرسول، ج۲، ص۳۷۴، چاپ ماجدبن احمد عطیه. |
| ۳۵. | ↑ عبداللّه بن جعفر حِمْیری، قریب الاسناد، ج۱، ص۹۹۱۰۰، قم ۱۴۱۳. |
| ۳۶. | ↑ ابن قولویه، کامل‌الزیارات، ج۱، ص۲۱۶۲۱۹، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۷. |
| ۳۷. | ↑ محمد بن حسن طوسی، الامالی، ج۱، ص۴۹ـ ۵۰، قم ۱۴۱۴. |
| ۳۸. | ↑ مجلسی، بحار الانوار، ج۳۷، ص۹۴۹۵. |
| ۳۹. | ↑ ابن اعثم کوفی، کتاب‌الفتوح، ج۱، ص۸۰۲، ترجمه محمد بن احمد مستوفی هروی، چاپ غلامرضا طباطبائی‌مجد، تهران ۱۳۷۲ش. |
| ۴۰. | ↑ ابن اعثم کوفی، کتاب‌الفتوح، ج۱، ص۸۴۶، ترجمه محمد بن احمد مستوفی هروی، چاپ غلامرضا طباطبائی‌مجد، تهران ۱۳۷۲ش. |
| ۴۱. | ↑ ناصرخسرو، سفرنامه ناصرخسرو قبادیانی مروزی، ج۱، ص۷۲ـ۷۵، چاپ محمد دبیرسیاقی، تهران ۱۳۷۳ش. |
| ۴۲. | ↑ ناصرخسرو، سفرنامه ناصرخسرو قبادیانی مروزی، ج۱، ص۸۵، چاپ محمد دبیرسیاقی، تهران ۱۳۷۳ش. |
| ۴۳. | ↑ مجدود بن آدم سنایی، حدیقة الحقیقة و شریعة الطریقة، ج۱، ص۲۶۲، چاپ مدرس رضوی، تهران ۱۳۵۹ش. |
| ۴۴. | ↑ مجدود بن آدم سنایی، حدیقة الحقیقة و شریعة الطریقة، ج۱، ص۲۶۶، چاپ مدرس رضوی، تهران ۱۳۵۹ش. |
| ۴۵. | ↑ مجد خوافی، روضه خلد، ج۱، ص۲۲، چاپ حسین خدیوجم، تهران ۱۳۴۵ش. |
| ۴۶. | ↑ مجد خوافی، روضه خلد، ج۱، ص۲۶، چاپ حسین خدیوجم، تهران ۱۳۴۵ش. |
| ۴۷. | ↑ مجد خوافی، روضه خلد، ج۱، ص۲۰۵، چاپ حسین خدیوجم، تهران ۱۳۴۵ش. |
| ۴۸. | ↑ مجد خوافی، روضه خلد، ج۱، ص۲۷۱، چاپ حسین خدیوجم، تهران ۱۳۴۵ش. |
| ۴۹. | ↑ جنید بن محمود جنید شیرازی، شدّ الازار فی حطّ الاوزار عن زوّار المزار، ج۱، ص۲۵۱ـ۲۵۲، چاپ محمد قزوینی و عباس اقبال آشتیانی، تهران ۱۳۶۶ش. |
| ۵۰. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۲۷، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۳. |
| ۵۱. | ↑ محمد بن حسن طوسی، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۴۱، چاپ حسن موسوی خرسان، بیروت ۱۴۰۱/۱۹۸۱. |
| ۵۲. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۴۶۳. |
| ۵۳. | ↑ محمد بن حسن طوسی، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۴۱، چاپ حسن موسوی خرسان، بیروت ۱۴۰۱/۱۹۸۱. |
| ۵۴. | ↑ ابن عبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ج۱، ص۳۹۲، چاپ علی‌محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲. |
| ۵۵. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۳۹۹. |
| ۵۶. | ↑ یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۲۴۶. |
| ۵۷. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۱۰۲، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۵۸. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۱۲۱، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۵۹. | ↑ طبری، تاریخ الطبری، ج۵، ص،۳۹۴، چاپ بیروت. |
| ۶۰. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۵۱، چاپ کاظم مظفر، نجف ۱۳۸۵/۱۹۶۵، چاپ افست قم ۱۴۰۵. |
| ۶۱. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۲۷، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۳. |
| ۶۲. | ↑ ابن عبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ج۱، ص۳۹۳، چاپ علی‌محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲. |
| ۶۳. | ↑ محمد بن عبداللّه حاکم نیشابوری، المستدرک علی‌الصحیحین، ج۳، ص۱۷۷، چاپ یوسف عبدالرحمان مرعشلی، بیروت ۱۴۰۶. |
| ۶۴. | ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۴، ص۱۱۶، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۱. |
| ۶۵. | ↑ مجلسی، بحار الانوار، ج۴۴، ص۲۰۱. |
| ۶۶. | ↑ محمد بن حسن طوسی، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۴۱، چاپ حسن موسوی خرسان، بیروت ۱۴۰۱/۱۹۸۱. |
| ۶۷. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۵۱، چاپ کاظم مظفر، نجف ۱۳۸۵/۱۹۶۵، چاپ افست قم ۱۴۰۵. |
| ۶۸. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۲۷، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۳. |
| ۶۹. | ↑ ابن طلحه شافعی، مطالب السؤول فی مناقب آل‌الرسول، ج۲، ص۳۷۲، چاپ ماجدبن احمد عطیه. |
| ۷۰. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۳۹۹. |
| ۷۱. | ↑ طبری، تاریخ (بیروت)، ج۲، ص۵۵۵. |
| ۷۲. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۱۰۲، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۷۳. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۱۲۱، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۷۴. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۲۸۲، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۷۵. | ↑ فضل بن حسن طبرسی، ج۱، ص۴۲۰، اعلام الوری باعلام الهدی، قم ۱۴۱۷. |
| ۷۶. | ↑ یوسف بن عبدالرحمان مِزّی، ج۶، ص۳۹۸ـ۳۹۹، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲. |
| ۷۷. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۴۶۴. |
| ۷۸. | ↑ ابن ابی‌الثلج، تاریخ الائمة، ج۱، ص۸، در مجموعة نفیسة فی تاریخ الائمة، چاپ محمود مرعشی، قم: کتابخانه آیت‌اللّه مرعشی نجفی، ۱۴۰۶. |
| ۷۹. | ↑ ابن قتیبه، المعارف، ج۱، ص۱۵۸، چاپ ثروت عکاشه، قاهره ۱۹۶۰. |
| ۸۰. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۱۰۱، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۸۱. | ↑ ابن عبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ج۱، ص۳۹۳، چاپ علی‌محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲. |
| ۸۲. | ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۴، ص۱۱۶، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵۱۴۲۱/ ۱۹۹۵۲۰۰۱. |
| ۸۳. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۰۰ـ۴۰۱. |
| ۸۴. | ↑ ابن اعثم کوفی، کتاب‌الفتوح، ج۴، ص۳۲۳، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۱. |
| ۸۵. | ↑ ابن‌حنبل، مسند الامام احمدبن حنبل، ج۶، ص۳۴۰، بیروت: دارصادر. |
| ۸۶. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۱۰۶، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۸۷. | ↑ علی بن عیسی بهاءالدین اربلی، کشف الغمة فی معرفة الائمة علیهم‌السلام، ج۲، ص۳۰۸، چاپ علی فاضلی، (قم) ۱۴۲۶. |
| ۸۸. | ↑ علی بن عیسی بهاءالدین اربلی، کشف الغمة فی معرفة الائمة علیهم‌السلام، ج۲، ص۳۲۰، چاپ علی فاضلی، (قم) ۱۴۲۶. |
| ۸۹. | ↑ علی بن عیسی بهاءالدین اربلی، کشف الغمة فی معرفة الائمة علیهم‌السلام، ج۲، ص۳۴۸ـ۳۴۹، چاپ علی فاضلی، (قم) ۱۴۲۶. |
| ۹۰. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۴۶۵. |
| ۹۱. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۴۱. |
| ۹۲. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۵۱۲، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۹۳. | ↑ طبری، تاریخ (بیروت)، ج۵، ص۳۹۴. |
| ۹۴. | ↑ طبری، تاریخ الطبری، ج۵، ص،۳۹۴، چاپ بیروت. |
| ۹۵. | ↑ محمد بن حسن طوسی، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۴۱۴۲، چاپ حسن موسوی خرسان، بیروت ۱۴۰۱/۱۹۸۱. |
| ۹۶. | ↑ طبری، ج۵، ص۳۹۴، تاریخ (بیروت). |
| ۹۷. | ↑ ابن ابی‌الثلج، ج۱، ص۸، تاریخ الائمة، در مجموعة نفیسة فی تاریخ الائمة، چاپ محمود مرعشی، قم: کتابخانه آیت‌اللّه مرعشی نجفی، ۱۴۰۶. |
| ۹۸. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۴۱. |
| ۹۹. | ↑ طبری، تاریخ (بیروت)، ج۵، ص۴۲۲. |
| ۱۰۰. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۵۱، چاپ کاظم مظفر، نجف ۱۳۸۵/۱۹۶۵، چاپ افست قم ۱۴۰۵. |
| ۱۰۱. | ↑ محمد بن حسن طوسی، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۴۱۴۲، چاپ حسن موسوی خرسان، بیروت ۱۴۰۱/۱۹۸۱. |
| ۱۰۲. | ↑ طبری، تاریخ (بیروت)، ج۵، ص۴۲۲. |
| ۱۰۳. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۵۱، چاپ کاظم مظفر، نجف ۱۳۸۵/۱۹۶۵، چاپ افست قم ۱۴۰۵. |
| ۱۰۴. | ↑ محمد بن حسن طوسی، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۴۱۴۲، چاپ حسن موسوی خرسان، بیروت ۱۴۰۱/۱۹۸۱. |
| ۱۰۵. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۱۳۳، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۱۰۶. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۴۶۵. |
| ۱۰۷. | ↑ محمد بن حسن طوسی، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۴۱۴۲، چاپ حسن موسوی خرسان، بیروت ۱۴۰۱/۱۹۸۱. |
| ۱۰۸. | ↑ فضل بن حسن طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، ج۱، ص۴۲۰، قم ۱۴۱۷. |
| ۱۰۹. | ↑ مسعودی، تنبیه، ج۱، ص۳۰۳. |
| ۱۱۰. | ↑ یحیی بن حسین ناطق بالحق، الافاده فی تاریخ الائمة السادة، ج۱، ص۱۱، چاپ محمدکاظم رحمتی، تهران ۱۳۸۷ش. |
| ۱۱۱. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۵۱، چاپ کاظم مظفر، نجف ۱۳۸۵/۱۹۶۵، چاپ افست قم ۱۴۰۵. |
| ۱۱۲. | ↑ یحیی بن حسین ناطق بالحق، الافاده فی تاریخ الائمة السادة، ج۱، ص۱۱، چاپ محمدکاظم رحمتی، تهران ۱۳۸۷ش. |
| ۱۱۳. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۴۱. |
| ۱۱۴. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۵۱، چاپ کاظم مظفر، نجف ۱۳۸۵/۱۹۶۵، چاپ افست قم ۱۴۰۵. |
| ۱۱۵. | ↑ ابن قتیبه، المعارف، ج۱، ص۲۱۳، چاپ ثروت عکاشه، قاهره ۱۹۶۰. |
| ۱۱۶. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۵۱۲، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۱۱۷. | ↑ یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۲۴۶. |
| ۱۱۸. | ↑ سلیمان بن احمد طبرانی، المعجم‌الکبیر، ج۳، ص۱۱۵، سن امام را ۵۶ سال نوشته‌اند، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، چاپ افست بیروت ۱۴۰۴ــ۱۴۰. |
| ۱۱۹. | ↑ فضل بن حسن طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، ج۱، ص۴۲۰، ۵۷ سال و پنج ماه، قم ۱۴۱۷. |
| ۱۲۰. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۴۶۳، ۵۷سال و چند ماه. |
| ۱۲۱. | ↑ ابن ابی‌الثلج، ج۱، ص۸، ۵۷ سال، تاریخ الائمة، در مجموعة نفیسة فی تاریخ الائمة، چاپ محمود مرعشی، قم: کتابخانه آیت‌اللّه مرعشی نجفی، ۱۴۰۶. |
| ۱۲۲. | ↑ مسعودی، ج۱، ص۳۰۳، ۵۷ سال، تنبیه. |
| ۱۲۳. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۴۱. |
| ۱۲۴. | ↑ ابن قتیبه، المعارف، ج۱، ص۲۱۳، چاپ ثروت عکاشه، قاهره ۱۹۶۰. |
| ۱۲۵. | ↑ سلیمان بن احمد طبرانی، المعجم‌الکبیر، ج۳، ص۹۸ـ۹۹، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، چاپ افست بیروت ۱۴۰۴ــ۱۴۰. |
| ۱۲۶. | ↑ سلیمان بن احمد طبرانی، المعجم‌الکبیر، ج۳، ص۱۰۳، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، چاپ افست بیروت ۱۴۰۴ــ۱۴۰. |
| ۱۲۷. | ↑ سلیمان بن احمد طبرانی، المعجم‌الکبیر، ج۳، ص۱۰۵، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، چاپ افست بیروت ۱۴۰۴ــ۱۴۰. |
| ۱۲۸. | ↑ محمد بن حسن طوسی، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۴۱۴۲، چاپ حسن موسوی خرسان، بیروت ۱۴۰۱/۱۹۸۱. |
| ۱۲۹. | ↑ یوسف بن عبدالرحمان مِزّی، ج۶، ص۴۴۵ـ۴۴۶، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲. |
| ۱۳۰. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۳۹۹. |
| ۱۳۱. | ↑ ابن ابی‌الثلج، تاریخ الائمة، ج۱، ص۸، در مجموعة نفیسة فی تاریخ الائمة، چاپ محمود مرعشی، قم: کتابخانه آیت‌اللّه مرعشی نجفی، ۱۴۰۶. |
| ۱۳۲. | ↑ دلائل الامامة، (منسوب به) محمد بن جریر طبری آملی، ج۱، ص۱۷۷، قم:مؤسسةالبعثة، ۱۴۱۳. |
| ۱۳۳. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۰۱. |
| ۱۳۴. | ↑ ابن ماجه، سنن ابن‌ماجة، ج۱، ص۲۱۶، چاپ محمدفؤاد عبدالباقی، (قاهره ۱۳۷۳/ ۱۹۵۴)، چاپ افست (بیروت). |
| ۱۳۵. | ↑ سلیمان بن احمد طبرانی، المعجم‌الکبیر، ج۳، ص۶۵، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، چاپ افست بیروت ۱۴۰۴ــ۱۴۰. |
| ۱۳۶. | ↑ ابن‌حنبل، مسند الامام احمدبن حنبل، ج۵، ص۳۵۴، بیروت: دارصادر. |
| ۱۳۷. | ↑ ابن ماجه، سنن ابن‌ماجة، ج۲، ص۱۱۹۰، چاپ محمدفؤاد عبدالباقی، (قاهره ۱۳۷۳/ ۱۹۵۴)، چاپ افست (بیروت). |
| ۱۳۸. | ↑ محمد بن عیسی ترمذی، سنن‌الترمذی، ج۵، ص۳۲۴، ج ۳ و ۵، چاپ عبدالرحمان محمد عثمان، بیروت ۱۴۰۳. |
| ۱۳۹. | ↑ آل‌عمران/سوره۳، آیه۶۱. |
| ۱۴۰. | ↑ ابن بابویه، عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۲۳۱ـ۲۳۲، چاپ مهدی لاجوردی، قم ۱۳۶۳ش الف. |
| ۱۴۱. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۰۶ـ۴۰۷. |
| ۱۴۲. | ↑ مسلم بن حجاج، الجامع‌الصحیح، ج۷، ص۱۲۰ـ۱۲۱، بیروت: دارالفکر. |
| ۱۴۳. | ↑ ابن بابویه، عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۸۵، چاپ مهدی لاجوردی، قم ۱۳۶۳ش الف. |
| ۱۴۴. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۱، ص۱۶۸، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۳. |
| ۱۴۵. | ↑ ابن شبّه نمیری، کتاب تاریخ المدینة المنورة: اخبار المدینةالنبویة، ج۳، ص۷۹۸ـ۷۹۹، چاپ فهیم محمد شلتوت، (جده) ۱۳۹۹/۱۹۷۹، چاپ افست قم ۱۳۶۸ش. |
| ۱۴۶. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۰۷. |
| ۱۴۷. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، فتوح‌البلدان، ج۱، ص۴۶۷، چاپ عبداللّه انیس طبّاع و عمر انیس طبّاع، بیروت ۱۴۰۷/۱۹۸۷. |
| ۱۴۸. | ↑ طبری، تاریخ (بیروت)، ج۴، ص۲۶۹. |
| ۱۴۹. | ↑ دانشنامه جهان اسلام، ذیل حسن بن علی. |
| ۱۵۰. | ↑ مسعودی، مروج (بیروت)، ج۳، ص۸۴. |
| ۱۵۱. | ↑ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغة، ج۸، ص۲۵۳، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره ۱۳۸۵۱۳۸۷/ ۱۹۶۵۱۹۶۷، چاپ افست بیروت. |
| ۱۵۲. | ↑ مجلسی، ج۲۲، ص۴۱۲۴۱۳، بحار الانوار. |
| ۱۵۳. | ↑ نعیم بن حمّاد، کتاب‌الفتن، ج۱، ص۸۴۸۵، چاپ سهیل زکار، (بیروت) ۱۴۱۴/ ۱۹۹۳. |
| ۱۵۴. | ↑ ابن شبّه نمیری، کتاب تاریخ المدینة المنورة:اخبار المدینةالنبویة، ج۳، ص۱۱۳۱، چاپ فهیم محمد شلتوت، (جده) ۱۳۹۹/۱۹۷۹، چاپ افست قم ۱۳۶۸ش. |
| ۱۵۵. | ↑ ابن قتیبه، الامامة و السیاسة، ج۱، ص۵۸، المعروف بتاریخ الخلفاء، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰. |
| ۱۵۶. | ↑ ابن قتیبه، الامامة و السیاسة، ج۱، ص۶۲، المعروف بتاریخ الخلفاء، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰. |
| ۱۵۷. | ↑ مسعودی، مروج (بیروت)، ج ۳، ص ۸۹، که این مجروح شدن را به امام حسن (علیه‌السلام) نسبت داده‌اند. |
| ۱۵۸. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۱۸۷، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۱۵۹. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۲۱۳، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۱۶۰. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۲۴۶، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۱۶۱. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۳۲۳، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۱۶۲. | ↑ مسعودی، مروج (بیروت)، ج۳، ص۱۰۴ـ۱۱۴. |
| ۱۶۳. | ↑ مسعودی، مروج (بیروت)، ج۳، ص۱۳۶. |
| ۱۶۴. | ↑ نصر بن مزاحم، وقعة صفّین، ج۱، ص۱۱۴۱۱۵، چاپ عبدالسلام محمد هارون، قاهره ۱۳۸۲، چاپ افست قم ۱۴۰۴. |
| ۱۶۵. | ↑ ابن شبّه نمیری، کتاب تاریخ المدینة المنورة:اخبار المدینةالنبویة، ج۱، ص۲۲۷، چاپ فهیم محمد شلتوت، (جده) ۱۳۹۹/۱۹۷۹، چاپ افست قم ۱۳۶۸ش. |
| ۱۶۶. | ↑ علی بن ابی‌طالب (ع)، امام اول، نهج‌البلاغه، چاپ صبحی صالح، بیروت ۱۳۸۷/۱۹۶۷، چاپ افست قم. |
| ۱۶۷. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۳۵۶، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۱۶۸. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۳۵۷، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۱۶۹. | ↑ ابن قتیبه، الامامة و السیاسة، ج۱، ص۱۸۱، المعروف بتاریخ الخلفاء، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰. |
| ۱۷۰. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۳۵۵ـ ۳۵۶، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۱۷۱. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۱، ص۲۵، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۳. |
| ۱۷۲. | ↑ مجلسی، بحار الانوار، ج۴۲، ص۲۳۴-۲۳۵. |
| ۱۷۳. | ↑ مجلسی، بحار الانوار، ج۴۲، ص۲۹۴ ۲۹۵. |
| ۱۷۴. | ↑ ابن ابی‌الثلج، تاریخ الائمة، ج۱، ص۸، در مجموعة نفیسة فی تاریخ الائمة، چاپ محمود مرعشی، قم: کتابخانه آیت‌اللّه مرعشی نجفی، ۱۴۰۶. |
| ۱۷۵. | ↑ دلائل الامامة، (منسوب به) محمد بن جریر طبری آملی، ج۱، ص۱۵۹، قم:مؤسسةالبعثة، ۱۴۱۳. |
| ۱۷۶. | ↑ دلائل الامامة، (منسوب به) محمد بن جریر طبری آملی، ج۱، ص۱۷۷، قم:مؤسسةالبعثة، ۱۴۱۳. |
| ۱۷۷. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۳۹۳، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۱۷۸. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۴۵۶، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۱۷۹. | ↑ ابن اعثم کوفی، کتاب‌الفتوح، ج۴، ص۲۸۹ـ۲۹۰، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۱. |
| ۱۸۰. | ↑ ابن اعثم کوفی، کتاب‌الفتوح، ج۴، ص۲۹۲، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۱. |
| ۱۸۱. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۴۵۷ـ۴۵۸، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۱۸۲. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۱۰ـ۴۱۵. |
| ۱۸۳. | ↑ حرّ عاملی، ج۸، ص۳۰۹۳۱۸. |
| ۱۸۴. | ↑ احمد بن علی طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۲۳، چاپ محمدباقر موسوی خرسان، نجف ۱۳۸۶/ ۱۹۶۶، چاپ افست قم. |
| ۱۸۵. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۰۹ـ۴۱۰. |
| ۱۸۶. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۱۵. |
| ۱۸۷. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۰۹ـ۴۱۰. |
| ۱۸۸. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۱۵. |
| ۱۸۹. | ↑ دانشنامه جهان اسلام، ذیل حسن بن علی. |
| ۱۹۰. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۱۴ـ۴۱۵. |
| ۱۹۱. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۱۳. |
| ۱۹۲. | ↑ ابن ابی‌شیبه، المصنَّف فی الاحادیث و الآثار، ج۲، ص۱۷۴، چاپ سعید محمد لحّام، بیروت ۱۴۰۹/۱۹۸۹. |
| ۱۹۳. | ↑ دانشنامه جهان اسلام، ذیل حسن بن علی، امام امام. |
| ۱۹۴. | ↑ یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۲۲۶. |
| ۱۹۵. | ↑ ، ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۰۹. |
| ۱۹۶. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۱۴ـ۴۱۵. |
| ۱۹۷. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۲۲ـ۴۲۳. |
| ۱۹۸. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۴۵۸ـ۴۵۹، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۱۹۹. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۳۲، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۳. |
| ۲۰۰. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۲۲ـ۴۲۳. |
| ۲۰۱. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۴۵۹ـ۴۶۰، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۲۰۲. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۴۶۰، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۲۰۳. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۱۴. |
| ۲۰۴. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۲۲. |
| ۲۰۵. | ↑ یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۲۲۸. |
| ۲۰۶. | ↑ ابن اعثم کوفی، کتاب‌الفتوح، ج۴، ص۳۳۷ـ۳۳۹، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۱. |
| ۲۰۷. | ↑ ابن اعثم کوفی، کتاب‌الفتوح، ج۴، ص۳۴۲ـ۳۴۳، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۱. |
| ۲۰۸. | ↑ طبری، تاریخ (بیروت)، ج۵، ص۳۰۳. |
| ۲۰۹. | ↑ ابن اعثم کوفی، کتاب‌الفتوح، ج۴، ص۳۳۹، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۱. |
| ۲۱۰. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۲۳. |
| ۲۱۱. | ↑ طبری، تاریخ (بیروت)، ج۵، ص۳۲۲. |
| ۲۱۲. | ↑ ابن اعثم کوفی، کتاب‌الفتوح، ج۴، ص۳۴۹ـ۳۵۰، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۱. |
| ۲۱۳. | ↑ ابن بابویه، الامالی، ج۱، ص۲۱۵۲۱۶، قم ۱۴۱۷. |
| ۲۱۴. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۳۶۶، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۲۱۵. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۴۵۳، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۲۱۶. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۱۰۴، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۲۱۷. | ↑ سلیمان بن احمد طبرانی، المعجم‌الکبیر، ج۳، ص۹۵، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، چاپ افست بیروت ۱۴۰۴ــ۱۴۰. |
| ۲۱۸. | ↑ یحیی بن حسین ناطق بالحق، الافاده فی تاریخ الائمة السادة، ج۱، ص۱۱، چاپ محمدکاظم رحمتی، تهران ۱۳۸۷ش. |
| ۲۱۹. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۲۷، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۳. |
| ۲۲۰. | ↑ ابن‌حنبل، مسند الامام احمدبن حنبل، ج۳، ص۲۶۱، بیروت: دارصادر. |
| ۲۲۱. | ↑ محمد بن اسماعیل بخاری، صحیح بخاری، ج۴، ص۲۱۶، (چاپ محمد ذهنی‌افندی)، استانبول ۱۴۰۱/۱۹۸۱، چاپ افست بیروت. |
| ۲۲۲. | ↑ محمد بن عیسی ترمذی، سنن‌الترمذی، ج۵، ص۳۲۵، ج ۳ و ۵، چاپ عبدالرحمان محمد عثمان، بیروت ۱۴۰۳. |
| ۲۲۳. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۱۳. |
| ۲۲۴. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۱۲۳، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۲۲۵. | ↑ یحیی بن حسین ناطق بالحق، الافاده فی تاریخ الائمة السادة، ج۱، ص۱۱، چاپ محمدکاظم رحمتی، تهران ۱۳۸۷ش. |
| ۲۲۶. | ↑ سلیمان بن احمد طبرانی، المعجم‌الکبیر، ج۳، ص۱۰۱، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، چاپ افست بیروت ۱۴۰۴ــ۱۴۰. |
| ۲۲۷. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۱۵. |
| ۲۲۸. | ↑ ابن ابی‌شیبه، المصنَّف فی الاحادیث و الآثار، ج۶، ص۴۶، چاپ سعید محمد لحّام، بیروت ۱۴۰۹/۱۹۸۹. |
| ۲۲۹. | ↑ سلیمان بن احمد طبرانی، المعجم‌الکبیر، ج۳، ص۱۰۰، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، چاپ افست بیروت ۱۴۰۴ــ۱۴۰. |
| ۲۳۰. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۱۳ـ ۴۱۷. |
| ۲۳۱. | ↑ ابن ابی‌شیبه، المصنَّف فی الاحادیث و الآثار، ج۶، ص۳، چاپ سعید محمد لحّام، بیروت ۱۴۰۹/۱۹۸۹. |
| ۲۳۲. | ↑ ابن ابی‌شیبه، المصنَّف فی الاحادیث و الآثار، ج۶، ص۱۵، چاپ سعید محمد لحّام، بیروت ۱۴۰۹/۱۹۸۹. |
| ۲۳۳. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۶، ص۴۷۳۴۷۴. |
| ۲۳۴. | ↑ ابن بابویه، الامالی، ج۱، ص۱۹۳، قم ۱۴۱۷. |
| ۲۳۵. | ↑ ابن بابویه، الامالی، ج۱، ص۱۹۴، قم ۱۴۱۷. |
| ۲۳۶. | ↑ ابن بابویه، الامالی، ج۱، ص۵۴۳، قم ۱۴۱۷. |
| ۲۳۷. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۱۰. |
| ۲۳۸. | ↑ سلیمان بن احمد طبرانی، المعجم‌الکبیر، ج۳، ص۱۱۵، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، چاپ افست بیروت ۱۴۰۴ــ۱۴۰. |
| ۲۳۹. | ↑ ابن عبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، ج۱، ص۳۹۷، چاپ علی‌محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲. |
| ۲۴۰. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۱۳. |
| ۲۴۱. | ↑ ابن اعثم کوفی، کتاب‌الفتوح، ج۳، ص۴۰، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۱. |
| ۲۴۲. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۰۸. |
| ۲۴۳. | ↑ ابن ابی‌شیبه، المصنَّف فی الاحادیث و الآثار، ج۷، ص۲۶۹، چاپ سعید محمد لحّام، بیروت ۱۴۰۹/۱۹۸۹. |
| ۲۴۴. | ↑ علی بن عیسی بهاءالدین اربلی، کشف الغمة فی معرفة الائمة علیهم‌السلام، ج۲، ص۴۸۱، چاپ علی فاضلی، (قم) ۱۴۲۶. |
| ۲۴۵. | ↑ مجلسی، بحار الانوار، ج۴۳، ص۳۱۹. |
| ۲۴۶. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۷۴، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۲۴۷. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۷۳، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۲۴۸. | ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۴، ص۱۸۵، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵۱۴۲۱/ ۱۹۹۵۲۰۰۱. |
| ۲۴۹. | ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۷۰، ص۱۹۶۱۹۷، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵۱۴۲۱/ ۱۹۹۵۲۰۰۱. |
| ۲۵۰. | ↑ ابن‌حزم، المُحَلّی، ج۸، ص۵۱۵، چاپ احمد محمد شاکر، بیروت: دارالفکر. |
| ۲۵۱. | ↑ علی بن عیسی بهاءالدین اربلی، کشف الغمة فی معرفة الائمة علیهم‌السلام، ج۲، ص۴۷۶، چاپ علی فاضلی، (قم) ۱۴۲۶. |
| ۲۵۲. | ↑ علی بن عیسی بهاءالدین اربلی، کشف الغمة فی معرفة الائمة علیهم‌السلام، ج۲، ص۴۷۸ـ۴۷۹، چاپ علی فاضلی، (قم) ۱۴۲۶. |
| ۲۵۳. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۷۲ـ۷۳، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۲۵۴. | ↑ نعمان بن محمد قاضی نعمان، دعائم الاسلام و ذکر الحلال و الحرام والقضایا و الاحکام، ج۲، ص۳۳۹، چاپ آصف‌بن علی‌اصغر فیضی، قاهره (۱۹۶۳ـ ۱۹۶۵)، چاپ افست (قم). |
| ۲۵۵. | ↑ مجلسی، بحار الانوار، ج۴۴، ص۱۹۶. |
| ۲۵۶. | ↑ ابن ابی‌الدنیا، مکارم‌الاخلاق، ج۱، ص۱۴۰، چاپ مجدی سیدابراهیم، بولاق. |
| ۲۵۷. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۴، ص۴۷. |
| ۲۵۸. | ↑ ابن بابویه، ج۱، ص۱۳۵۱۳۶، کتاب‌الخصال، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۲ش. |
| ۲۵۹. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۸۳، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۲۶۰. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۷۳ـ۷۴، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۲۶۱. | ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۴۳، ص۲۲۴۲۲۵، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵۱۴۲۱/ ۱۹۹۵۲۰۰۱. |
| ۲۶۲. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۷۳، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۲۶۳. | ↑ نعمان بن محمد قاضی نعمان، دعائم الاسلام و ذکر الحلال و الحرام والقضایا و الاحکام، ج۱، ص۳۷، چاپ آصف‌بن علی‌اصغر فیضی، قاهره (۱۹۶۳ـ ۱۹۶۵)، چاپ افست (قم). |
| ۲۶۴. | ↑ ابن بابویه، علل‌الشرایع، ج۱، ص۲۱۱، نجف ۱۳۸۵۱۳۸۶، چاپ افست قم. |
| ۲۶۵. | ↑ علی بن محمد خزاز رازی، کفایة الاثر فی‌النص علی‌الائمة الاثنی‌عشر، ج۱، ص۱۱۷، چاپ عبداللطیف حسینی کوه کمری خوئی، قم ۱۴۰۱. |
| ۲۶۶. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۳۰، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۳. |
| ۲۶۷. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۲۵۷۲۵۸، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۲۶۸. | ↑ علی بن محمد خزاز رازی، کفایة الاثر فی‌النص علی‌الائمة الاثنی‌عشر، ج۱، ص۱۳۱۴، چاپ عبداللطیف حسینی کوه کمری خوئی، قم ۱۴۰۱. |
| ۲۶۹. | ↑ علی بن محمد خزاز رازی، کفایة الاثر فی‌النص علی‌الائمة الاثنی‌عشر، ج۱، ص۲۳، چاپ عبداللطیف حسینی کوه کمری خوئی، قم ۱۴۰۱. |
| ۲۷۰. | ↑ علی بن محمد خزاز رازی، کفایة الاثر فی‌النص علی‌الائمة الاثنی‌عشر، ج۱، ص۲۸۲۹، چاپ عبداللطیف حسینی کوه کمری خوئی، قم ۱۴۰۱. |
| ۲۷۱. | ↑ علی بن محمد خزاز رازی، ج۱، ص۲۱۷، کفایة الاثر فی‌النص علی‌الائمة الاثنی‌عشر، چاپ عبداللطیف حسینی کوه کمری خوئی، قم ۱۴۰۱. |
| ۲۷۲. | ↑ علی بن محمد خزاز رازی، ج۱، ص۲۲۱۲۲۳، کفایة الاثر فی‌النص علی‌الائمة الاثنی‌عشر، چاپ عبداللطیف حسینی کوه کمری خوئی، قم ۱۴۰۱. |
| ۲۷۳. | ↑ ابن اعثم کوفی، کتاب‌الفتوح، ج۴، ص۳۱۹، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۱. |
| ۲۷۴. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۳۰۱۳۰۲. |
| ۲۷۵. | ↑ علی بن محمد خزاز رازی، کفایة الاثر فی‌النص علی‌الائمة الاثنی‌عشر، ج۱، ص۲۲۹، چاپ عبداللطیف حسینی کوه کمری خوئی، قم ۱۴۰۱. |
| ۲۷۶. | ↑ فضل بن حسن طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، ج۱، ص۴۲۱۴۲۳، قم ۱۴۱۷. |
| ۲۷۷. | ↑ فضل بن حسن طبرسی، ج۱، ص۴۲۳، اعلام الوری باعلام الهدی، قم ۱۴۱۷. |
| ۲۷۸. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۳۰۳۱، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۳. |
| ۲۷۹. | ↑ فضل بن حسن طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، ج۱، ص۴۲۳۴۲۴، قم ۱۴۱۷. |
| ۲۸۰. | ↑ ابن بابویه، الامالی، ج۱، ص۴۲۵، قم ۱۴۱۷. |
| ۲۸۱. | ↑ ابن بابویه، التوحید، ج۱، ص۳۰۷۳۰۸، چاپ هاشم حسینی طهرانی، قم ۱۳۵۷ش. |
| ۲۸۲. | ↑ ابن بابویه، التوحید، ج۱، ص۸۰، چاپ هاشم حسینی طهرانی، قم ۱۳۵۷ش. |
| ۲۸۳. | ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۴، ص۱۷۴، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵۱۴۲۱/ ۱۹۹۵۲۰۰۱. |
| ۲۸۴. | ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۴، ص۱۸۰، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵۱۴۲۱/ ۱۹۹۵۲۰۰۱. |
| ۲۸۵. | ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۴، ص۱۸۳۱۸۴، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵۱۴۲۱/ ۱۹۹۵۲۰۰۱. |
| ۲۸۶. | ↑ ابن بابویه، عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۶۸، چاپ مهدی لاجوردی، قم ۱۳۶۳ش الف. |
| ۲۸۷. | ↑ علی بن محمد خزاز رازی، کفایة الاثر فی‌النص علی‌الائمة الاثنی‌عشر، ج۱، ص۲۳۰۲۳۴، چاپ عبداللطیف حسینی کوه کمری خوئی، قم ۱۴۰۱. |
| ۲۸۸. | ↑ فضل بن حسن طبرسی، اعلام الوری باعلام الهدی، ج۱، ص۴۲۳، قم ۱۴۱۷. |
| ۲۸۹. | ↑ محمد بن حسن صفار قمی، بصائرالدرجات الکبری فی فضائل آل محمد (ع)، ج۱، ص۲۹۱، چاپ محسن کوچه‌باغی‌تبریزی، تهران ۱۳۶۲ ش. |
| ۲۹۰. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۵۳۷، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۲۹۱. | ↑ محمد بن حسن طوسی، تهذیب الاحکام، ج۵، ص۴۷۰، چاپ حسن موسوی خرسان، بیروت ۱۴۰۱/۱۹۸۱. |
| ۲۹۲. | ↑ سعید بن هبةاللّه قطب راوندی، الخرائج و الجرائح، ج۱، ص۲۴۵۲۴۶، قم ۱۴۰۹. |
| ۲۹۳. | ↑ دلائل الامامة، (منسوب به) محمد بن جریر طبری آملی، ج۱، ص۱۸۱۱۸۳، قم:مؤسسةالبعثة، ۱۴۱۳. |
| ۲۹۴. | ↑ دلائل الامامة، (منسوب به) محمد بن جریر طبری آملی، ج۱، ص۱۸۶، قم:مؤسسةالبعثة، ۱۴۱۳. |
| ۲۹۵. | ↑ دلائل الامامة، (منسوب به) محمد بن جریر طبری آملی، ج۱، ص۱۸۸۱۸۹، قم:مؤسسةالبعثة، ۱۴۱۳. |
| ۲۹۶. | ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۴، ص۸۲، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۱. |
| ۲۹۷. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۵۷، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۲۹۸. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۵۹ـ۶۰، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۲۹۹. | ↑ مجلسی، بحار الانوار، ج۴۴، ص۱۸۵۱۸۶. |
| ۳۰۰. | ↑ هاشم بن سلیمان بحرانی، مدینةالمعاجز، ج۲، ص۸۳۲۳۰، او، معاجز اهل‌البیت (ع)، چاپ علاءالدین اعلمی، (قم) ۱۴۲۶/۲۰۰۵. |
| ۳۰۱. | ↑ دانشنامه جهان اسلام، ذیل حبابه والبیه. |
| ۳۰۲. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۴۶۵. |
| ۳۰۳. | ↑ ابن بابویه، علل‌الشرایع، ج۱، ص۲۰۶، نجف ۱۳۸۵۱۳۸۶، چاپ افست قم. |
| ۳۰۴. | ↑ دلائل الامامة، (منسوب به) محمد بن جریر طبری آملی، ج۱، ص۱۷۷، قم:مؤسسةالبعثة، ۱۴۱۳. |
| ۳۰۵. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۴۶۱، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۳۰۶. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۹۲، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۳۰۷. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۴۶۴. |
| ۳۰۸. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۲۸۲۲۸۴، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۳۰۹. | ↑ دلائل الامامة، (منسوب به) محمد بن جریر طبری آملی، ج۱، ص۱۹۰، قم:مؤسسةالبعثة، ۱۴۱۳. |
| ۳۱۰. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۸۲، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۳۱۱. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۴۶۴. |
| ۳۱۲. | ↑ ابن بابویه، علل‌الشرایع، ج۱، ص۲۰۵۲۱۰، نجف ۱۳۸۵۱۳۸۶، چاپ افست قم. |
| ۳۱۳. | ↑ ابن بابویه، ج۱، ص۳۰۵، کتاب‌الخصال، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۲ش. |
| ۳۱۴. | ↑ عبداللّه بن نوراللّه بحرانی، ج۱۷، ص۱۱۳ـ۱۳۳، عوام‌العلوم و المعارف و الاحوال من الآیات و الاخبار و الاقوال، ج ۱۷، قم ۱۳۸۲ش. |
| ۳۱۵. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۱۷ـ۴۱۹. |
| ۳۱۶. | ↑ ابن‌حنبل، مسند الامام احمدبن حنبل، ج۶، ص۲۹۴، بیروت: دارصادر. |
| ۳۱۷. | ↑ ابن قولویه، کامل‌الزیارات، ج۱، ص۱۳۲، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۷. |
| ۳۱۸. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۶۳، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۳۱۹. | ↑ محمد بن حسن صفار قمی، بصائرالدرجات الکبری فی فضائل آل محمد (ع)، ج۱، ص۶۸، چاپ محسن کوچه‌باغی‌تبریزی، تهران ۱۳۶۲ ش. |
| ۳۲۰. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۲۰۹. |
| ۳۲۱. | ↑ ابن قولویه، کامل‌الزیارات، ج۱، ص۱۴۳ـ۱۴۸، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۷. |
| ۳۲۲. | ↑ ابن بابویه، الامالی، ج۱، ص۸۹، قم ۱۴۱۷. |
| ۳۲۳. | ↑ نصر بن مزاحم، وقعة صفّین، ج۱، ص۱۴۲، چاپ عبدالسلام محمد هارون، قاهره ۱۳۸۲، چاپ افست قم ۱۴۰۴. |
| ۳۲۴. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۱۹ـ۴۲۰. |
| ۳۲۵. | ↑ ابن قولویه، کامل‌الزیارات، ج۱، ص۱۴۹ـ۱۵۶، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۷. |
| ۳۲۶. | ↑ ابن بابویه، الامالی، ج۱، ص۱۷۷۱۷۸، قم ۱۴۱۷. |
| ۳۲۷. | ↑ ابن بابویه، الامالی، ج۱، ص۱۹۶۱۹۷، قم ۱۴۱۷. |
| ۳۲۸. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۲۵۹۲۶۰، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۳۲۹. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۵۳۲۵۳۵، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۳۳۰. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۱، ص۳۳۰۳۳۱، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۳. |
| ۳۳۱. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۹۳ـ۹۴، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۳۳۲. | ↑ عبدالحسین امینی، ج۱، ص۴۹ـ۱۵۰، سیرتنا و سنتنا: سیرة نبینا صلی‌اللّه علیه وآله و سنته، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲. |
| ۳۳۳. | ↑ عبداللّه بن نوراللّه بحرانی، عوام‌العلوم و المعارف و الاحوال من الآیات و الاخبار و الاقوال، ج۱۷، ص۱۰۱ـ۱۱۲، ج ۱۷، قم ۱۳۸۲ش. |
| ۳۳۴. | ↑ ابن قولویه، کامل‌الزیارات، ج۱، ص۱۷۱ـ۱۷۲، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۷. |
| ۳۳۵. | ↑ ابن قولویه، کامل‌الزیارات، ج۱، ص۳۵۴، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۷. |
| ۳۳۶. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۶۷۲، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۳۳۷. | ↑ دلائل الامامة، (منسوب به) محمد بن جریر طبری آملی، ج۱، ص۱۷۸، قم:مؤسسةالبعثة، ۱۴۱۳. |
| ۳۳۸. | ↑ دانشنامه جهان اسلام، ذیل جری و انطباق. |
| ۳۳۹. | ↑ احقاف/سوره۴۶، آیه۱۵. |
| ۳۴۰. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۴۶۴. |
| ۳۴۱. | ↑ ابن قولویه، کامل‌الزیارات، ج۱، ص۱۲۲، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۷. |
| ۳۴۲. | ↑ ابن بابویه، علل‌الشرایع، ج۱، ص۲۰۶، نجف ۱۳۸۵۱۳۸۶، چاپ افست قم. |
| ۳۴۳. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۵۷، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۳۴۴. | ↑ علی بن ابراهیم قمی، تفسیرالقمی، ج۲، ص۲۹۷، چاپ طیب موسوی جزائری، نجف ۱۳۸۷، چاپ افست قم. |
| ۳۴۵. | ↑ مریم/سوره۱۹، آیه۱. |
| ۳۴۶. | ↑ علی بن ابراهیم قمی، تفسیرالقمی، ج۲، ص۴۸، چاپ طیب موسوی جزائری، نجف ۱۳۸۷، چاپ افست قم. |
| ۳۴۷. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۴۶۱، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۳۴۸. | ↑ ابن بابویه، معانی الاخبار، ج۱، ص۲۲، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۱ش. |
| ۳۴۹. | ↑ دلائل الامامة، (منسوب به) محمد بن جریر طبری آملی، ج۱، ص۵۱۳۵۱۴، قم:مؤسسةالبعثة، ۱۴۱۳. |
| ۳۵۰. | ↑ احمد بن علی طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۲۷۲ ۲۷۳، چاپ محمدباقر موسوی خرسان، نجف ۱۳۸۶/ ۱۹۶۶، چاپ افست قم. |
| ۳۵۱. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۹۲، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۳۵۲. | ↑ فضل بن حسن طبرسی، مجمع‌البیان فی تفسیرالقرآن، ذیل آیه، چاپ هاشم رسولی محلاتی و فضل‌اللّه یزدی طباطبائی، بیروت ۱۴۰۸/۱۹۸۸. |
| ۳۵۳. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ص۴۶۱، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۳۵۴. | ↑ دلائل الامامة، (منسوب به) محمد بن جریر طبری آملی، ج۱، ص۵۱۳۵۱۴، قم:مؤسسةالبعثة، ۱۴۱۳. |
| ۳۵۵. | ↑ احمد بن علی طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۲۷۲ ۲۷۳، چاپ محمدباقر موسوی خرسان، نجف ۱۳۸۶/ ۱۹۶۶، چاپ افست قم. |
| ۳۵۶. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۹۲، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۳۵۷. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۲۸۷۲۸۸. |
| ۳۵۸. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۳۲۳، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۳۵۹. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۴۱۴، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۳۶۰. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۵۴، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۳۶۱. | ↑ محمد بن مسعود عیاشی، کتاب‌التفسیر، ج۱، ص۲۵۱، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم ۱۳۸۰۱۳۸۱، چاپ افست تهران. |
| ۳۶۲. | ↑ محمد بن مسعود عیاشی، کتاب‌التفسیر، ج۲، ص۷۲، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم ۱۳۸۰۱۳۸۱، چاپ افست تهران. |
| ۳۶۳. | ↑ زخرف/سوره۴۳، آیه۲۸. |
| ۳۶۴. | ↑ ابن بابویه، علل‌الشرایع، ج۱، ص۲۰۷، نجف ۱۳۸۵ـ۱۳۸۶، چاپ افست قم. |
| ۳۶۵. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۳۲۳، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۳۶۶. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۳۵۹، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۳۶۷. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۴۱۵، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۳۶۸. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ج۲، ص۴۱۷، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۳۶۹. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۵۳ـ۵۴، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۳۷۰. | ↑ فضل بن حسن طبرسی، مجمع‌البیان فی تفسیرالقرآن، چاپ هاشم رسولی محلاتی و فضل‌اللّه یزدی طباطبائی، ذیل آیه، بیروت ۱۴۰۸/۱۹۸۸. |
| ۳۷۱. | ↑ طباطبائی، تفسیر المیزان، ذیل آیه. |
| ۳۷۲. | ↑ نساء/سوره۴، آیه۷۷. |
| ۳۷۳. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۸، ص۳۳۰. |
| ۳۷۴. | ↑ محمد بن مسعود عیاشی، کتاب‌التفسیر، ج۱، ص۲۵۸، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم ۱۳۸۰۱۳۸۱، چاپ افست تهران. |
| ۳۷۵. | ↑ محمد بن مسعود عیاشی، کتاب‌التفسیر، ج۲، ص۲۳۵، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم ۱۳۸۰۱۳۸۱، چاپ افست تهران. |
| ۳۷۶. | ↑ اسراء/سوره۱۷، آیه۳۳. |
| ۳۷۷. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۸، ص۲۵۵. |
| ۳۷۸. | ↑ ابن قولویه، کامل‌الزیارات، ج۱، ص۱۳۵، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۷. |
| ۳۷۹. | ↑ محمد بن مسعود عیاشی، کتاب‌التفسیر، ج۲، ص۲۹۰، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم ۱۳۸۰۱۳۸۱، چاپ افست تهران. |
| ۳۸۰. | ↑ فرات بن ابراهیم کوفی، تفسیر فرات‌الکوفی، ج۱، ص۲۴۰، چاپ محمدکاظم محمودی، تهران ۱۴۱۰/۱۹۹۰. |
| ۳۸۱. | ↑ فجر/سوره۸۹، آیه۲۷-۳۰. |
| ۳۸۲. | ↑ علی بن ابراهیم قمی، تفسیرالقمی، ج۲، ص۴۲۲، چاپ طیب موسوی جزائری، نجف ۱۳۸۷، چاپ افست قم. |
| ۳۸۳. | ↑ مجلسی، بحار الانوار، ج۲۴، ص۹۳. |
| ۳۸۴. | ↑ ابن بابویه، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ج۱، ص۱۲۳، قم ۱۳۶۸ش. |
| ۳۸۵. | ↑ فضل بن حسن طبرسی، مجمع‌البیان فی تفسیرالقرآن، ج۱۰، ص۷۳۰، چاپ هاشم رسولی محلاتی و فضل‌اللّه یزدی طباطبائی، بیروت ۱۴۰۸/۱۹۸۸. |
| ۳۸۶. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۸، ص۴۷۵. |
| ۳۸۷. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۱۳۹، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ۲۰۰۰. |
| ۳۸۸. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، کتاب‌الاغانی، ج۱۶، ص۱۳۹ـ ۱۴۱، قاهره ۱۳۸۳، چاپ افست بیروت. |
| ۳۸۹. | ↑ ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ج۱، ص۴۵۷، چاپ عبدالسلام محمد هارون، قاهره (۱۹۸۲). |
| ۳۹۰. | ↑ مُصْعَب بن عبداللّه، کتاب نسب قریش، ج۱، ص۵۹، چاپ لوی پرووانسال، قاهره ۱۹۵۳. |
| ۳۹۱. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۵۹، چاپ کاظم مظفر، نجف ۱۳۸۵/۱۹۶۵، چاپ افست قم ۱۴۰۵. |
| ۳۹۲. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۱۳۵، قم ۱۴۱۳. |
| ۳۹۳. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، کتاب‌الاغانی، ج۱۶، ص۱۴۱، قاهره ۱۳۸۳، چاپ افست بیروت. |
| ۳۹۴. | ↑ محمد ذهنی، خیرات حسان، ج۱، ص۱۴۱ـ۱۴۲، ترجمه محمدحسن اعتمادالسلطنه، چاپ سنگی (تهران) ۱۳۰۴ـ۱۳۰۷. |
| ۳۹۵. | ↑ مُصْعَب بن عبداللّه، کتاب نسب قریش، ج۱، ص۵۹، چاپ لوی پرووانسال، قاهره ۱۹۵۳. |
| ۳۹۶. | ↑ ابن حبیب، کتاب لمُحَبَّر، ج۱، ص۳۹۶ـ۳۹۷، چاپ ایلزه لیشتن اشتتر، حیدرآباد، دکن ۱۳۶۱/۱۹۴۲، چاپ افست بیروت. |
| ۳۹۷. | ↑ ابن قتیبه، المعارف، ج۱، ص۲۱۳، چاپ ثروت عکاشه، قاهره ۱۹۶۰. |
| ۳۹۸. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱۶، ص۱۳۹، چاپ کاظم مظفر، نجف ۱۳۸۵/۱۹۶۵، چاپ افست قم ۱۴۰۵. |
| ۳۹۹. | ↑ ابن طاووس، مقتل الحسین (علیه‌السلام)، ج۱، ص۵۰، المسمی باللهوف فی قتلی الطفوف، قم (۱۴۱۷). |
| ۴۰۰. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱۶، ص۱۴۲، چاپ کاظم مظفر، نجف ۱۳۸۵/۱۹۶۵، چاپ افست قم ۱۴۰۵. |
| ۴۰۱. | ↑ ابن حبیب، کتاب لمُحَبَّر، ج۱، ص۳۹۶ـ۳۹۷، چاپ ایلزه لیشتن اشتتر، حیدرآباد، دکن ۱۳۶۱/۱۹۴۲، چاپ افست بیروت. |
| ۴۰۲. | ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۶۹، ص۱۲۰، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵۱۴۲۱/ ۱۹۹۵۲۰۰۱. |
| ۴۰۳. | ↑ سبط ابن جوزی، تذکرة الخواص، ج۱، ص۲۳۸، بیروت ۱۴۰۱/۱۹۸۱. |
| ۴۰۴. | ↑ ابن کثیر، البدایة و النهایة، ج۸، ص۲۲۹، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۰۸/۱۹۸۸. |
| ۴۰۵. | ↑ مُصْعَب بن عبداللّه، کتاب نسب قریش، ج۱، ص۵۷، چاپ لوی پرووانسال، قاهره ۱۹۵۳. |
| ۴۰۶. | ↑ یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۲۴۶ـ۲۴۷. |
| ۴۰۷. | ↑ طبری، ج۵، ص۴۴۶، تاریخ (بیروت). |
| ۴۰۸. | ↑ طبری، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۶۸، تاریخ (بیروت). |
| ۴۰۹. | ↑ لیلی بنت مُرَّة، ابن قتیبه، ج۱، ص۲۱۳، المعارف، چاپ ثروت عکاشه، قاهره ۱۹۶۰. |
| ۴۱۰. | ↑ أمّ لیلی بنت مُرَّة، نعمان بن محمد قاضی نعمان، ج۳، جزء۱۲، ص۱۵۲، شرح الاخبار فی فضائل الائمة الاطهار، چاپ محمد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۹ـ۱۴۱۲. |
| ۴۱۱. | ↑ مُصْعَب بن عبداللّه، کتاب نسب قریش، ج۱، ص۵۷، چاپ لوی پرووانسال، قاهره ۱۹۵۳. |
| ۴۱۲. | ↑ مُصْعَب بن عبداللّه، کتاب نسب قریش، ج۱، ص۵۷، چاپ لوی پرووانسال، قاهره ۱۹۵۳. |
| ۴۱۳. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۳، ص۲۱۴. |
| ۴۱۴. | ↑ مُصْعَب بن عبداللّه، کتاب نسب قریش، ج۱، ص۲۸۲، چاپ لوی پرووانسال، قاهره ۱۹۵۳. |
| ۴۱۵. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۳، ص۲۱۴. |
| ۴۱۶. | ↑ مُصْعَب بن عبداللّه، کتاب نسب قریش، ج۱، ص۲۸۳-۲۸۲، چاپ لوی پرووانسال، قاهره ۱۹۵۳. |
| ۴۱۷. | ↑ ابن قتیبه، المعارف، ج۱، ص۲۳۳، چاپ ثروت عکاشه، قاهره ۱۹۶۰. |
| ۴۱۸. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، کتاب‌الاغانی، ج۲۱، ص۱۱۴، قاهره ۱۳۸۳، چاپ افست بیروت. |
| ۴۱۹. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۳، ص۲۱۴. |
| ۴۲۰. | ↑ ابن حبیب، کتاب لمُحَبَّر، ج۱، ص۶۶، چاپ ایلزه لیشتن اشتتر، حیدرآباد، دکن ۱۳۶۱/۱۹۴۲، چاپ افست بیروت. |
| ۴۲۱. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۳، ص۲۱۴. |
| ۴۲۲. | ↑ ابن قتیبه، المعارف، ج۱، ص۲۳۳، چاپ ثروت عکاشه، قاهره ۱۹۶۰. |
| ۴۲۳. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، کتاب‌الاغانی، ج۲۱، ص۱۱۴، قاهره ۱۳۸۳، چاپ افست بیروت. |
| ۴۲۴. | ↑ ابن حبیب، کتاب لمُحَبَّر، ج۱، ص۶۶، چاپ ایلزه لیشتن اشتتر، حیدرآباد، دکن ۱۳۶۱/۱۹۴۲، چاپ افست بیروت. |
| ۴۲۵. | ↑ مُصْعَب بن عبداللّه، کتاب نسب قریش، ج۱، ص۵۹، چاپ لوی پرووانسال، قاهره ۱۹۵۳. |
| ۴۲۶. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۱۳۵، قم ۱۴۱۳. |
| ۴۲۷. | ↑ علی بن زید بیهقی، لباب الأنساب و الألقاب و الأعقاب، ج۱، ص۳۴۹، چاپ مهدی رجائی، قم ۱۴۱۰. |
| ۴۲۸. | ↑ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۷۷، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم. |
| ۴۲۹. | ↑ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۱۱۳، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم. |
| ۴۳۰. | ↑ سبط ابن جوزی، تذکرة الخواص، ج۱، ص۲۴۹، بیروت ۱۴۰۱/۱۹۸۱. |
| ۴۳۱. | ↑ سبط ابن جوزی، تذکرة الخواص، ج۱، ص۲۴۹، بیروت ۱۴۰۱/۱۹۸۱. |
| ۴۳۲. | ↑ مُصْعَب بن عبداللّه، کتاب نسب قریش، ج۱، ص۵۷ ۵۹، چاپ لوی پرووانسال، قاهره ۱۹۵۳. |
| ۴۳۳. | ↑ ابونصر سهل بن عبداللّه بخاری، سرّالسلسلة العلویة، ج۱، ص۳۰، چاپ محمدصادق بحرالعلوم، نجف ۱۳۸۱/۱۹۶۲. |
| ۴۳۴. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۱۳۵، قم ۱۴۱۳. |
| ۴۳۵. | ↑ دلائل الامامة، (منسوب به) محمد بن جریر طبری آملی، ج۱، ص۷۴، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۸/۱۹۸۸. |
| ۴۳۶. | ↑ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۷۷، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم. |
| ۴۳۷. | ↑ ابن طلحه شافعی، مطالب السؤول فی مناقب ال الرسول، ج۲، ص۶۹، چاپ ماجدبن احمد عطیه، بیروت ۱۴۰۲. |
| ۴۳۸. | ↑ مُصْعَب بن عبداللّه، کتاب نسب قریش، ج۱، ص۵۹، چاپ لوی پرووانسال، قاهره ۱۹۵۳. |
| ۴۳۹. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۴۹۸، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ۲۰۰۰. |
| ۴۴۰. | ↑ طبری، تاریخ (بیروت)، ج۵، ص۴۴۸. |
| ۴۴۱. | ↑ طبری، تاریخ (بیروت)، ج۵، ص۴۶۸. |
| ۴۴۲. | ↑ ابونصر سهل بن عبداللّه بخاری، سرّالسلسلة العلویة، ج۱، ص۳۰، چاپ محمدصادق بحرالعلوم، نجف ۱۳۸۱/۱۹۶۲. |
| ۴۴۳. | ↑ موفق بن احمد اخطب خوارزم، مقتل الحسین علیه السلام للخوارزمی، ج۲، ص۳۷، چاپ محمد سماوی، (قم) ۱۳۸۱ش. |
| ۴۴۴. | ↑ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۱۰۹، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم. |
| ۴۴۵. | ↑ علی بن عیسی بهاءالدین اربلی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، ج۲، ص۲۵۰، چاپ هاشم رسولی محلاتی، بیروت ۱۴۰۱/ ۱۹۸۱. |
| ۴۴۶. | ↑ ابن طقطقی، الاصیلی فی انساب الطّالبیین، ج۱، ص۱۴۳، چاپ مهدی رجائی، قم ۱۳۷۶ش. |
| ۴۴۷. | ↑ ابن صباغ، الفصول المهمة فی معرفة احوال الائمة علیهم‌السلام، ج۱، ص۱۹۶، بیروت ۱۴۰۸/۱۹۸۸. |
| ۴۴۸. | ↑ عبداللّه بن محمد شَبراوی شافعی، کتاب الاتحاف بحب الاشراف، ج۱، ص۱۳۰، مصر (۱۳۱۶)، چاپ افست قم ۱۳۶۳ش. |
| ۴۴۹. | ↑ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۱۰۹، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم. |
| ۴۵۰. | ↑ ابن طلحه شافعی، مطالب السؤول فی مناقب ال الرسول، ج۲، ص۶۹، چاپ ماجدبن احمد عطیه، بیروت ۱۴۰۲. |
| ۴۵۱. | ↑ علی بن عیسی بهاءالدین اربلی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، ج۲، ص۲۵۰، چاپ هاشم رسولی محلاتی، بیروت ۱۴۰۱/ ۱۹۸۱. |
| ۴۵۲. | ↑ ابن صباغ، الفصول المهمة فی معرفة احوال الائمة علیهم‌السلام، ص ۱۹۶، بیروت ۱۴۰۸/۱۹۸۸ |
| ۴۵۳. | ↑ مُصْعَب بن عبداللّه، کتاب نسب قریش، ج۱، ص۵۹، چاپ لوی پرووانسال، قاهره ۱۹۵۳. |
| ۴۵۴. | ↑ ابونصر سهل بن عبداللّه بخاری، سرّالسلسلة العلویة، ج۱، ص۳۰، چاپ محمدصادق بحرالعلوم، نجف ۱۳۸۱/۱۹۶۲. |
| ۴۵۵. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۱۳۵، قم ۱۴۱۳. |
| ۴۵۶. | ↑ دلائل الامامة، (منسوب به) محمد بن جریر طبری آملی، ج۱، ص۷۴، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۸/۱۹۸۸. |
| ۴۵۷. | ↑ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۱۰۹، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم. |
| ۴۵۸. | ↑ ابن طلحه شافعی، مطالب السؤول فی مناقب ال الرسول، ج۲، ص۶۹، چاپ ماجدبن احمد عطیه، بیروت ۱۴۰۲. |
| ۴۵۹. | ↑ علی بن عیسی بهاءالدین اربلی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، ج۲، ص۲۵۰، چاپ هاشم رسولی محلاتی، بیروت ۱۴۰۱/ ۱۹۸۱. |
| ۴۶۰. | ↑ کلینی، الکافی، ج۶، ص۱۹. |
| ۴۶۱. | ↑ طبری، تاریخ (بیروت)، ج۵، ص۴۴۸. |
| ۴۶۲. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۱۰۸، قم ۱۴۱۳. |
| ۴۶۳. | ↑ موفق بن احمد اخطب خوارزم، مقتل الحسین علیه السلام للخوارزمی، ج۲، ص۳۷، چاپ محمد سماوی، (قم) ۱۳۸۱ش. |
| ۴۶۴. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۴۹۸، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ۲۰۰۰. |
| ۴۶۵. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۱۳۵، قم ۱۴۱۳. |
| ۴۶۶. | ↑ موفق بن احمد اخطب خوارزم، مقتل الحسین علیه السلام للخوارزمی، ج۲، ص۳۷، چاپ محمد سماوی، (قم) ۱۳۸۱ش. |
| ۴۶۷. | ↑ هانی بن ثُبیت حَضرمی، طبری، ج۵، ص۴۶۸، تاریخ (بیروت). |
| ۴۶۸. | ↑ موفق بن احمد اخطب خوارزم، مقتل الحسین علیه السلام للخوارزمی، ج۲، ص۳۷، چاپ محمد سماوی، (قم) ۱۳۸۱ش. |
| ۴۶۹. | ↑ مُصْعَب بن عبداللّه، کتاب نسب قریش، ج۱، ص۵۹، چاپ لوی پرووانسال، قاهره ۱۹۵۳. |
| ۴۷۰. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۱۳۵، قم ۱۴۱۳. |
| ۴۷۱. | ↑ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۱۰۹، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم. |
| ۴۷۲. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۳، ص۲۱۴. |
| ۴۷۳. | ↑ مُصْعَب بن عبداللّه، کتاب نسب قریش، ج۱، ص۵۹، چاپ لوی پرووانسال، قاهره ۱۹۵۳. |
| ۴۷۴. | ↑ ابن حبیب، کتاب لمُحَبَّر، ج۱، ص۴۰۴، چاپ ایلزه لیشتن اشتتر، حیدرآباد، دکن ۱۳۶۱/۱۹۴۲، چاپ افست بیروت. |
| ۴۷۵. | ↑ ابونصر سهل بن عبداللّه بخاری، سرّالسلسلة العلویة، ج۱، ص۶، چاپ محمدصادق بحرالعلوم، نجف ۱۳۸۱/۱۹۶۲. |
| ۴۷۶. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۱۲۲، چاپ کاظم مظفر، نجف ۱۳۸۵/۱۹۶۵، چاپ افست قم ۱۴۰۵. |
| ۴۷۷. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۲۵، قم ۱۴۱۳. |
| ۴۷۸. | ↑ محمد بن حسن صفّار قمی، بصائرالدرجات الکبری فی فضائل آل‌محمد (ع)، ج۱، ص۱۸۲۱۸۳، چاپ محسن کوچه باغی‌تبریزی، تهران ۱۳۶۲ ش. |
| ۴۷۹. | ↑ کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۰۳. |
| ۴۸۰. | ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۷۰، ص۱۰، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵۱۴۲۱/ ۱۹۹۵۲۰۰۱. |
| ۴۸۱. | ↑ یوسف بن عبدالرحمان مزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۳۵، ص۲۵۴ـ۲۵۵، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲. |
| ۴۸۲. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۸، ص۴۷۳. |
| ۴۸۳. | ↑ ابونصر سهل بن عبداللّه بخاری، سرّالسلسلة العلویة، ج۱، ص۶، چاپ محمدصادق بحرالعلوم، نجف ۱۳۸۱/۱۹۶۲. |
| ۴۸۴. | ↑ محمد بن محمد مفید، الارشاد فی معرفة حجج‌اللّه علی‌العباد، ج۲، ص۱۲۱، قم ۱۴۱۳. |
| ۴۸۵. | ↑ طبری، تاریخ (بیروت)، ج۵، ص۴۶۴. |
| ۴۸۶. | ↑ نعمان بن محمد قاضی نعمان، شرح الاخبار فی فضائل الائمة الاطهار، ج۳، جزء۱۳، ص۲۶۸، چاپ محمد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۹ـ۱۴۱۲. |
| ۴۸۷. | ↑ احمد بن علی طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۲۷۲۹، چاپ محمدباقر موسوی خرسان، نجف ۱۳۸۶/۱۹۶۶، چاپ افست قم. |
| ۴۸۸. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۳، ص۲۱۴. |
| ۴۸۹. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۱۲۲، چاپ کاظم مظفر، نجف ۱۳۸۵/۱۹۶۵، چاپ افست قم ۱۴۰۵. |
| ۴۹۰. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۸، ص۴۷۴. |
| ۴۹۱. | ↑ ابن حِبّان، کتاب الثقات، ج۵، ص۳۰۱، حیدرآباد، دکن ۱۳۹۳ـ۱۴۰۳/ ۱۹۷۳ـ۱۹۸۳، چاپ افست بیروت. |
| ۴۹۲. | ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۷۰، ص۱۷، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵۱۴۲۱/ ۱۹۹۵۲۰۰۱. |
| ۴۹۳. | ↑ دلائل الامامة، (منسوب به) محمد بن جریر طبری آملی، ج۱، ص۷۴، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۸/۱۹۸۸. |
| ۴۹۴. | ↑ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۱۰۹، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم. |
| ۴۹۵. | ↑ ابن طلحه شافعی، مطالب السؤول فی مناقب ال الرسول، ج۲، ص۶۹، چاپ ماجدبن احمد عطیه، بیروت ۱۴۰۲. |
| ۴۹۶. | ↑ حسین بن علی کاشفی، روضة الشهداء، ج۱، ص۳۸۹ـ۳۹۰، چاپ محمد رمضانی، (تهران) ۱۳۴۱ش. |
| ۴۹۷. | ↑ امین، ج۷، ص۳۴. |
| ۴۹۸. | ↑ محمد بن علی علوی‌شجری، فضل زیارة الحسین (علیه‌السلام)، ج۱، ص۲۸۹۴، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۳. |
| ۴۹۹. | ↑ ابن قولویه، کامل‌الزیارات، ج۱، ص۲۲۰، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۷. |
| ۵۰۰. | ↑ ابن قولویه، کامل‌الزیارات، ج۱، ص۴۳۹، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۷. |
| ۵۰۱. | ↑ محمد بن حسن طوسی، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۴۲ ۶۹، چاپ حسن موسوی خرسان، بیروت ۱۴۰۱/۱۹۸۱. |
| ۵۰۲. | ↑ دانشنامه جهان اسلام، ذیل تربت. |
| ۵۰۳. | ↑ روائع الحکمة: بلاغة الامامین‌الحسن و الحسین (ع)، (اعداد) مصطفی محسن موسوی، ج۱، ص۲۷۲ـ۳۱۱، محسن شراره عاملی، و مهدی عطبی بصری، بیروت: دارالصفوة، ۱۴۲۴/۲۰۰۴. |
| ۵۰۴. | ↑ سخنان حسین بن علی (ع) (از مدینه تا کربلا)، قم ۱۳۷۸ش. |
| ۵۰۵. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۱۲. |
| ۵۰۶. | ↑ عزیزاللّه عطاردی‌قوچانی، ج۳، ص۱۴۳ـ۱۵۲، مسندالامام الشهید ابی‌عبداللّه‌الحسین‌بن علی (علیهما‌السلام)، (تهران) ۱۳۷۶ش. |
| ۵۰۷. | ↑ عزیزاللّه عطاردی‌قوچانی، ج۳، ص۲۶۲ـ۳۱۱، مسندالامام الشهید ابی‌عبداللّه‌الحسین‌بن علی (علیهما‌السلام)، (تهران) ۱۳۷۶ش. |
| ۵۰۸. | ↑ احمد بن داوود دینوری، الاخبار الطِّوال، ج۱، ص۳۰۰، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره ۱۹۶۰، چاپ افست قم ۱۳۶۸ش. |
| ۵۰۹. | ↑ ابن اعثم کوفی، کتاب‌الفتوح، ج۵، ص۱۱۷، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۱/۱۹۹۱. |
| ۵۱۰. | ↑ طبری، تاریخ (بیروت)، ج۵، ص۴۵۰. |
| ۵۱۱. | ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ج۱، ص۷۹، چاپ کاظم مظفر، نجف ۱۳۸۵/۱۹۶۵، چاپ افست قم ۱۴۰۵. |
| ۵۱۲. | ↑ ابن طاووس، مقتل‌الحسین (علیه‌السلام)، ج۱، ص۷۱، المسمی باللهوف فی قتلی الطفوف، قم (۱۴۱۷). |
| ۵۱۳. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۱۳. |
| ۵۱۴. | ↑ ابن ابی‌شیبه، المصنَّف فی الاحادیث و الآثار، ج۲، ص۲۰۰، چاپ سعید محمد لحّام، بیروت ۱۴۰۹/۱۹۸۹. |
| ۵۱۵. | ↑ ابن ابی‌شیبه، المصنَّف فی الاحادیث و الآثار، ج۷، ص۱۱۳، چاپ سعید محمد لحّام، بیروت ۱۴۰۹/۱۹۸۹. |
| ۵۱۶. | ↑ عبداللّه بن جعفر حِمْیری، قریب الاسناد، ج۱، ص۱۵۷ـ ۱۵۸، قم ۱۴۱۳. |
| ۵۱۷. | ↑ ابن طاووس، اقبال الاعمال، ج۲، ص۷۴ـ۸۷، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۴ـ۱۴۱۵. |
| ۵۱۸. | ↑ حکمت‌نامه امام حسین (علیه‌السلام)، (گردآوری) محمد محمدی‌ری‌شهری، ج۱، ص۵۰۸۵۴۷، (همراه‌با) ترجمه عبدالهادی مسعودی، قم:دارالحدیث، ۱۳۸۵ش. |
| ۵۱۹. | ↑ حکمت‌نامه امام حسین (علیه‌السلام)، (گردآوری) محمد محمدی‌ری‌شهری، ج۱، ص۴۸۶۵۹۲، (همراه‌با) ترجمه عبدالهادی مسعودی، قم:دارالحدیث، ۱۳۸۵ش. |
| ۵۲۰. | ↑ ابن بابویه، علل‌الشرایع، ج۱، ص۹، نجف ۱۳۸۵۱۳۸۶، چاپ افست قم. |
| ۵۲۱. | ↑ ابن شعبه، تحف‌العقول عن آل الرسول صلی‌اللّه علیهم، ج۱، ص۲۴۴۲۴۵، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش. |
| ۵۲۲. | ↑ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۴، ص۱۸۳۱۸۴، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۱۵۱۴۲۱/ ۱۹۹۵۲۰۰۱. |
| ۵۲۳. | ↑ محمد بن حسن صفار قمی، بصائرالدرجات الکبری فی فضائل آل محمد (ع)، ج۱، ص۳۲، چاپ محسن کوچه‌باغی‌تبریزی، تهران ۱۳۶۲ ش. |
| ۵۲۴. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۱، ص۳۹۸۳۹۹. |
| ۵۲۵. | ↑ احمد بن محمد برقی، کتاب‌المحاسن، ج۱، ص۶۱، چاپ جلال‌الدین محدث ارموی، تهران ۱۳۳۰ش. |
| ۵۲۶. | ↑ محمد بن حسن صفار قمی، بصائرالدرجات الکبری فی فضائل آل محمد (ع)، ج۱، ص۴۷۲، چاپ محسن کوچه‌باغی‌تبریزی، تهران ۱۳۶۲ ش. |
| ۵۲۷. | ↑ محمد بن حسن طوسی، الامالی، ج۱، ص۲۵۳ـ۲۵۴، قم ۱۴۱۴. |
| ۵۲۸. | ↑ احمد بن علی طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۲۲۲۳، چاپ محمدباقر موسوی خرسان، نجف ۱۳۸۶/ ۱۹۶۶، چاپ افست قم. |
| ۵۲۹. | ↑ ابن ابی‌زینب، الغیبة، ج۱، ص۲۱۳، چاپ فارس حسون کریم، قم ۱۴۲۲. |
| ۵۳۰. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۲۶۴۲۶۹، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۵۳۱. | ↑ ابن بابویه، کمال‌الدین و تمام النعمة، ص۳۱۶-۳۱۸، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۳ش ب. |
| ۵۳۲. | ↑ محمد بن حسن طوسی، کتاب‌الغیبة، ج۱، ص۱۹۰۱۹۱، چاپ عباداللّه طهرانی و علی‌احمد ناصح، قم ۱۴۱۱. |
| ۵۳۳. | ↑ احمد بن محمد برقی، کتاب‌المحاسن، ج۱، ص۱۴۷، چاپ جلال‌الدین محدث ارموی، تهران ۱۳۳۰ش. |
| ۵۳۴. | ↑ احمد بن محمد برقی، کتاب‌المحاسن، ج۱، ص۱۶۳۱۶۴، چاپ جلال‌الدین محدث ارموی، تهران ۱۳۳۰ش. |
| ۵۳۵. | ↑ محمد بن مسعود عیاشی، کتاب‌التفسیر، ج۱، ص۱۸۵، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم ۱۳۸۰۱۳۸۱، چاپ افست تهران. |
| ۵۳۶. | ↑ ابن بابویه، الامالی، ج۱، ص۲۰۰، قم ۱۴۱۷. |
| ۵۳۷. | ↑ مجلسی، بحار الانوار، ج۷۱، ص۳۱۵. |
| ۵۳۸. | ↑ احمد بن علی طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۱۳۲۶، چاپ محمدباقر موسوی خرسان، نجف ۱۳۸۶/ ۱۹۶۶، چاپ افست قم . |
| ۵۳۹. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۲، ص۶۱۱۶۱۳. |
| ۵۴۰. | ↑ محمد بن مسعود عیاشی، کتاب‌التفسیر، ج۲، ص۳۳۷۳۳۸، چاپ هاشم رسولی محلاتی، قم ۱۳۸۰۱۳۸۱، چاپ افست تهران. |
| ۵۴۱. | ↑ کلینی، اصول کافی، ج۸، ص۲۴۴۲۴۵. |
| ۵۴۲. | ↑ ابن بابویه، کتاب‌الخصال، ج۱، ص۴۲ ۴۳، چاپ علی‌اکبر غفاری، قم ۱۳۶۲ش. |
| ۵۴۳. | ↑ ابن بابویه، التوحید، ج۱، ص۹۰۹۱، چاپ هاشم حسینی طهرانی، قم ۱۳۵۷ش. |
| ۵۴۴. | ↑ عبیداللّه بن عبداللّه حسکانی، شواهدالتنزیل لقواعد التفضیل، ج۱، ص۵۶۰، چاپ محمدباقر محمودی، تهران ۱۴۱۱/۱۹۹۰. |
| ۵۴۵. | ↑ عبدالرزاق بن همام صنعانی، المصنَّف، ج۳، ص۵۳۲ـ۵۳۳، چاپ حبیب‌الرحمان اعظمی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳. |
| ۵۴۶. | ↑ عبدالرزاق بن همام صنعانی، المصنَّف، ج۴، ص۲۱۴، چاپ حبیب‌الرحمان اعظمی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳. |
| ۵۴۷. | ↑ ابن ابی‌شیبه، المصنَّف فی الاحادیث و الآثار، ج۱، ص۳۵۵، چاپ سعید محمد لحّام، بیروت ۱۴۰۹/۱۹۸۹. |
| ۵۴۸. | ↑ ابن ابی‌شیبه، المصنَّف فی الاحادیث و الآثار، ج۲، ص۲۰۰، چاپ سعید محمد لحّام، بیروت ۱۴۰۹/۱۹۸۹. |
| ۵۴۹. | ↑ ابن ابی‌شیبه، المصنَّف فی الاحادیث و الآثار، ج۷، ص۳۸۸، چاپ سعید محمد لحّام، بیروت ۱۴۰۹/۱۹۸۹. |
| ۵۵۰. | ↑ ابن ابی‌شیبه، المصنَّف فی الاحادیث و الآثار، ج۷، ص۶۱۹، چاپ سعید محمد لحّام، بیروت ۱۴۰۹/۱۹۸۹. |
| ۵۵۱. | ↑ عزیزاللّه عطاردی‌قوچانی، مسندالامام الشهید ابی‌عبداللّه‌الحسین‌بن علی (علیهما‌السلام)، ج۳، ص۲۲۰ـ۲۶۰، (تهران) ۱۳۷۶ش. |
| ۵۵۲. | ↑ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۸۱، چاپ یوسف بقاعی، قم ۱۳۸۵ش. |
| ۵۵۳. | ↑ علی بن عیسی بهاءالدین اربلی، کشف الغمة فی معرفة الائمة علیهم‌السلام، ج۲، ص۴۷۴، چاپ علی فاضلی، (قم) ۱۴۲۶. |
| ۵۵۴. | ↑ ابن سعد، طبقات الکبری، ج۶، ص۴۰۰. |
| ۵۵۵. | ↑ ابن قتیبه، المعارف، ج۱، ص۲۱۳، چاپ ثروت عکاشه، قاهره ۱۹۶۰. |
| ۵۵۶. | ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب‌الاشراف، ج۲، ص۱۴۰، چاپ محمود فردوس‌العظم، دمشق ۱۹۹۶ـ ۲۰۰۰. |
| ۵۵۷. | ↑ طبری، تاریخ (بیروت)، ج۵، ص۴۲۰. |
| ۵۵۸. | ↑ حکمت‌نامه امام حسین (علیه‌السلام)، ج۲، ص۳۳۸ ۴۲۰، (گردآوری) محمد محمدی‌ری‌شهری، (همراه‌با) ترجمه عبدالهادی مسعودی، قم:دارالحدیث، ۱۳۸۵ش. |
| ۵۵۹. | ↑ حکمت‌نامه امام حسین (علیه‌السلام)، ج۲، ص۳۳۰۳۳۶، (گردآوری) محمد محمدی‌ری‌شهری، (همراه‌با) ترجمه عبدالهادی مسعودی، قم:دارالحدیث، ۱۳۸۵ش. |
| ۵۶۰. | ↑ ابن‌حنبل، مسند الامام احمدبن حنبل، ج۱، ص۲۰۱، بیروت: دارصادر. |
| ۵۶۱. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۱۲۵ـ ۱۳۳، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۵۶۲. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۱۳۷ـ ۱۳۸، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۵۶۳. | ↑ سلیمان بن احمد طبرانی، المعجم‌الکبیر، ج۳، ص۱۲۷ـ۱۳۶، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، چاپ افست بیروت ۱۴۰۴ــ۱۴۰. |
| ۵۶۴. | ↑ یوسف بن عبدالرحمان مِزّی، تحفةّ الاشراف بمعرفة الاطراف، ج۳، ص۶۵ـ ۶۷، چاپ عبدالصمد شرف‌الدین و زهیر شاویش، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳. |
| ۵۶۵. | ↑ یوسف بن عبدالرحمان مِزّی، ج۶، ص۳۹۷، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲. |
| ۵۶۶. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۱۲۵ـ ۱۳۱، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۵۶۷. | ↑ عزیزاللّه عطاردی‌قوچانی، ج۳، ص۳۸۲ـ۳۸۳، مسندالامام الشهید ابی‌عبداللّه‌الحسین‌بن علی (علیهما‌السلام)، (تهران) ۱۳۷۶ش. |
| ۵۶۸. | ↑ عزیزاللّه عطاردی‌قوچانی، مسندالامام الشهید ابی‌عبداللّه‌الحسین‌بن علی (علیهما‌السلام)، ج۳، ص، ۳۹۳، (تهران) ۱۳۷۶ش. |
| ۵۶۹. | ↑ عزیزاللّه عطاردی‌قوچانی، مسندالامام الشهید ابی‌عبداللّه‌الحسین‌بن علی (علیهما‌السلام)، ج۳، ص۳۱۴ـ۴۱۸، (تهران) ۱۳۷۶ش. |
| ۵۷۰. | ↑ ابن‌حنبل، مسند الامام احمدبن حنبل، ج۱، ص۲۰۱، بیروت: دارصادر. |
| ۵۷۱. | ↑ محمد بن احمد دولابی، الذریة الطاهرة، ج۱، ص۱۳۱ـ۱۳۵، چاپ محمدجواد حسینی جلالی، قم ۱۴۰۷. |
| ۵۷۲. | ↑ سلیمان بن احمد طبرانی، المعجم‌الکبیر، ج۳، ص۱۲۷ـ۱۳۶، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی، چاپ افست بیروت ۱۴۰۴ــ۱۴۰. |
| ۵۷۳. | ↑ یوسف بن عبدالرحمان مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ج۶، ص۳۹۷، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲. |
| ۵۷۴. | ↑ یوسف بن عبدالرحمان مِزّی، تحفةّ الاشراف بمعرفة الاطراف، ج۳، ص۶۵ـ ۶۷، چاپ عبدالصمد شرف‌الدین و زهیر شاویش، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳. |
| ۵۷۵. | ↑ محمد بن حسن طوسی، رجال‌الطوسی، ج۱، ص۹۷۱۰۶، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۵. |
| ۵۷۶. | ↑ الحدائق الناضرة ج۱۷، ص۴۳۴. |
| ۵۷۷. | ↑ وسائل الشیعة ج۱۴، ص۵۰۰. |
| ۵۷۸. | ↑ الحدائق الناضرة ج۴، ص۱۶۴. |
| ۵۷۹. | ↑ التنقیح (الطهارة) ج۹، ص۲۳۵. |
| ۵۸۰. | ↑ صراط النجاة ج۵، ص۳۰۰. |
| ۵۸۱. | ↑ شرائع‌الاسلام ج۱، ص۳۰۱. |
| ۵۸۲. | ↑ جامع عباسی ص۳۴۴. |
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «امام حسین ۱»، شماره۶۲۱۲.
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «امام حسین ۲»، شماره۶۲۱۳.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۶۸۰-۶۸۱.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۳، ص۳۰۴-۳۰۵.
نظرات شما عزیزان:
وبت عالیه ...
برچسب‌ها:
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت: